Τι είναι το VAN και γιατί μας αφορά όλους;

Γράφει η Γεωργία Λινάρδου

Με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Ελευθερίας του Τύπου στις 3 Μαΐου, το European Communication Institute σε συνεργασία με το www.jaj.gr (Journalists about Journalism), και το Πανεπιστήμιο της Βιέννης (Wien Universität - Media Governance & Industries Research Lab) παρουσιάζουν ένα εξαιρετικό project, το VAN (Violence Against Newspersons). 

Ένα διαδικτυακό παρατηρητήριο με έδρα την Ελλάδα που έχει ως κεντρικό αντικείμενο τη μελέτη της βίας - όλων των ειδών - που ασκείται εις βάρος των ανθρώπων του Τύπου. 

Πώς θα λειτουργεί το VAN; Εδώ είναι η ουσία και το μεγάλο ενδιαφέρον. 

Θα λειτουργεί ως βάση καταχωρίσεων των προσωπικών εμπειριών του κάθε επαγγελματία της ενημέρωσης που έχει δεχθεί βία σε όποια ιεραρχική θέση και αν βρίσκεται, όποια ειδικότητα και αν κατέχει. Μια πλατφόρμα πληροφόρησης από πολύ σοβαρούς και αξιόλογους επαγγελματίες, επεξεργασίας και ανάλυσης των περιστατικών βίας εναντίον των ανθρώπων της Ενημέρωσης. 

Με απλά λόγια, και όπως το καταλαβαίνω εγώ. έφτασε η ώρα να σπάσει το απόστημα που έχει πλήξει την Δημοκρατία στον τόπο μας, την Ενημέρωση και φυσικά τους Δημοσιογράφους. 

Μπαίνω στη σελίδα του VAN για να καταλάβω το βασικό concept. 

Τι είναι, λοιπόν, το VAN; 

-Παρατηρητήριο του φαινομένου της βίας που ασκείται κατά των ανθρώπων των ΜΜΕ. 

-Διαρκές αποθετήριο περιστατικών βίας, απόψεων και βιωμάτων των ίδιων των ανθρώπων της ενημέρωσης, ανεξάρτητα από τη θέση που κατέχουν σε αυτήν. 

-Παρεμβατικός φορέας στα θέματα βίας κατά του Τύπου με δεδομένο ότι επηρεάζεται η ποιότητα της ενημέρωσης και άρα της ίδιας της Δημοκρατίας. 

-Μηχανισμός προαγωγής της επικοινωνίας μεταξύ των ανθρώπων του Τύπου και της κοινωνίας επιδιώκοντας, μεταξύ άλλων την ανάλυση και τη βαθύτερη κατανόηση της πολυπλοκότητας των σχέσεων τους. 

Στις 3 Μαΐου είναι η Παγκόσμια Ημέρα Ελευθερίας του Τύπου. 

Και είναι αστείο να την «γιορτάζουμε» όταν και στη χώρα μας υφίστανται ακόμη «νταβατζήδες». 

Και δεν αναφέρομαι μόνον σε κάποιους παλιούς μεγαλοεκδότες ή στους νυν ισχυρούς που έπαιζαν ή παίζουν την «τράπουλα» για πάρτη τους με την εκβιαστική συμμετοχή και κατ' επέκταση «συνενοχή» δημοσιογράφων που «κρύβονται» πίσω από την καθημερινή πληροφόρηση. 

Το τοπίο πρέπει να καθαρίσει και μακάρι να συμβάλλει σε αυτό και το VAN. 

Εδώ θα είμαστε να το δούμε. 

Κι εδώ θα είμαστε να δούμε κατά πόσο οι ιστορίες που μεταναστεύουν από στόμα σε στόμα μεταξύ συναδέλφων και γίνονται viral π.χ., για τον εκδότη που ζητούσε από ομορφούλες συντάκτριες να του πάρουν πίπ@ ή για συντάκτες ίντερνετ που χλευάζονταν και γίνονταν αντικείμενο bullying κι έμπαιναν κρυφά στην τουαλέτα (το δίλεπτο που είχαν δικαίωμα) για να βάλουν τα κλάματα και να ηρεμήσουν προκειμένου να βγάλουν το οκτάωρο, θα έχουν ανταπόκριση ως προς την καταγραφή, την αξιολόγηση, τη λύση και την εκτόνωσή τους. 

Κι εδώ θα είμαστε να δούμε το πώς εκφράζεται και η απαξίωση ή η βία απέναντι στους δημοσιογράφους, στην πράξη. Π.χ., σε βλέπουν με κάμερα έξω από την Βουλή και σε φτύνουν, πιάνεις κουβέντα με έναν ταξιτζή και κάνεις το λάθος να πεις τι δουλειά κάνεις, ζητάς άδεια να μπεις σ' έναν δημόσιο χώρο και μπορεί να περάσουν και δύο μήνες με απανωτά τηλεφωνήματα για να την πάρεις (είναι μορφή βίας), να γράψεις ρεπορτάζ και να γίνεις αντικείμενο χλευασμού στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, να πας να κάνεις μια συνέντευξη κι από πίσω να λογαριάζουν πόσα θα τους ζητήσεις (διότι έτσι τους έχουν μάθει κάποιοι σαλτιμπάγκοι του επαγγέλματος), να θέλεις να καταγράψεις την αλήθεια που βλέπεις με τα ίδια σου τα μάτια και στο τέλος να σέρνεσαι στα δικαστήρια για να την αποδείξεις... 

Πολλά τα πρόσωπα της βίας. 

Κι εδώ θα είμαστε να δούμε πόσο ελεύθερα μπορεί να κάνει ένας δημοσιογράφος την δουλειά του σε μικρές ή μεγάλες, καθημερινές ή μη, ανελεύθερες καταστάσεις της σημερινής Ελλάδας. 

Πολλά τα πρόσωπα της βίας. 

Δεν ξέρω τι θα δούμε στο τέλος, αλλά το βέβαιον είναι ότι θα πρέπει να πάψουμε να φοβόμαστε να περιγράφουμε τα πράγματα ως έχουν. 

Δεν ξέρω τι θα βγει στο τέλος, αλλά το σίγουρο είναι ότι με μικρά καθεστώτα ανελευθερίας, καμία Δημοκρατία δεν πάει μπροστά. 

Πολλά τα πρόσωπα της βίας. 

Κι όσο η Δημοκρατία αποδυναμώνεται, τόσο λιγότερους ελεύθερους δημοσιογράφους θα παράγει και τόσο περισσότερο θα ενισχύεται η απαξίωση και η χλεύη της κοινωνίας. Και αντίστροφα. 

Δεν ξέρω τι θα βγει στο τέλος, αλλά σίγουρα είναι μία καλή αρχή σε μία πολύ κακή εποχή. σ.σ., κι αυτό είναι το αισιόδοξο. 

Αν σας ενδιαφέρει κάτι απ' όλα αυτά, ενημερωτικά αναφέρω ότι στις 3 Μαΐου, ημέρα Τετάρτη, στις 17.00 στο κτίριο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, επαγγελματίες δημοσιογράφοι, πολιτικοί και πολίτες θα συζητήσουν το θέμα της βίας εναντίον των ΜΜΕ και των ανθρώπων τους. Θα καταθέσουν εμπειρίες, θα ανταλλάξουν απόψεις, θα κάνουν προτάσεις. 

Για περισσότερες πληροφορίες επισκεφθείτε το VAN.