Την Ιωάννα Λαγουμίδου δικηγόρο και πρόεδρο του Οργανισμού Γυναικών Επιχειρηματιών και Επαγγελματιών Αθήνας (Business & Professional Women –BPW Athens), τη συνάντησα σ’ ένα από τα πιο παραδοσιακά στέκια στο Κολωνάκι, μέρα που το κρύο ήταν σχεδόν «σουηδικού τύπου». 

Συνήθως για κάποιες επαγγελματικές κατηγορίες έχουμε μια στερεοτυπική εικόνα. Αυτό αφορά ιερείς, εφοριακούς, δικαστικούς ή δικαστίνες, αστυνομικούς, καθηγήτριες πανεπιστημίου, θεατρίνες, χορεύτριες και ανθρώπους « της νύχτας». Η Ιωάννα κάθε άλλο παρά «εγκλωβισμένη» εξωτερικά στο ρόλο της γυναίκας-δικηγόρου, είναι. 

Έχει κάνει μεταπτυχιακές σπουδές στις διαπραγματεύσεις, στο διεθνές εμπορικό δίκαιο, στα πνευματικά δικαιώματα, στο ηλεκτρονικό εμπόριο, στην διαμεσολάβηση και διαιτησία και στο δίκαιο ενέργειας. Είναι διαπιστευμένη διαμεσολαβήτρια. 

Οι καφέδες μας έρχονται και την παρατηρώ πόσο η εξωτερική της εμφάνιση σε συνδυασμό με μια φυσική ευγένεια και μια χαμογελαστή διάθεση, διάθεση που φαίνεται ότι την επηρέασε στην επιλογή κραγιόν , το οποίο είχε το αγαπημένο μου χρώμα βαθύ ροζ , που μ’ έκανε να της πω αυθόρμητα εντελώς: «Ιωάννα μου δεν σε περίμενα έτσι!» ( Τι αγένεια σκέφτηκα ....) αλλά με πρόλαβε γελώντας και επιβεβαιώνοντας μου μια άποψη που θέλει πολύ κόσμο να πιστεύει ότι τα «σκληρά χαρακτηριστικά» μιας γυναίκας που είναι αφοσιωμένη στην επιστήμη και στην διδασκαλία την απομακρύνουν κάθε είδος θηλυκότητας και κομψότητας, είναι μύθος. 

Η αφορμή της συνάντησης μας ήταν για να μ’ ενημερώσει για τα τεράστια προβλήματα που αντιμετωπίζει η γυναίκα (όπως και ο άντρας ) που επιμένει να επιχειρεί στην Ελλάδα. 

Μου εξηγεί τον αγώνα που έδωσε και κέρδισε για να μπορεί ευπρόσωπα να υπερηφανεύεται ότι την εμπιστεύονται ως Δικηγόρο τους οι πελάτες της, πολλοί από τους οποίους είναι επιχειρηματίες είτε παλιοί, παραδοσιακοί είτε νέοι και startups, συμπληρώνοντας ότι ασχολείται και με τη ΔΙΑΜΕΣΟΛΑΒΗΣΗ, μια διαδικασία που διαδίδει τον πολιτισμό ανάμεσα σε αντιδίκους που δεν θέλουν να χάσουν χρόνο και πολλά χρήματα αλλά και ώρες ατελείωτες από τη ζωή τους σε δικαστικές αίθουσες. 

Πολιτισμός στην χώρα μας!!! Στη χώρα αυτή που αν και κάνει πασαρέλα στον κόσμο για τα όσα διέδωσαν οι αρχαίοι φιλόσοφοι, σήμερα είναι τόσο συνηθισμένο ν’ ακούς το καλοκαίρι μπαμπάδες να προτρέπουν τα παιδιά τους «να κατουρήσουν τη θάλασσα» , στη χώρα που τα παιδιά με ειδικές ανάγκες χαρακτηρίζονται ως «ανώμαλα», στη χώρα που όταν πολλές μαμάδες αλλάζουν τα μωρά τους στην παραλία αφήνουν το λερωμένο βρακάκι πίσω απ' τον κορμό του κοντινότερου πεύκου, στη χώρα που οι καπνιστές «φυτεύουν» τις γόπες στην παραλία, στη χώρα που όταν νέοι γονείς βλέπουν έναν άνθρωπο με σκύλο, αποτρέπουν το παιδί τους να πλησιάσει γιατί «όπου σκύλος και αρρώστια». 

-Ιωάννα είναι εξαιρετική διαδικασία απ’ ότι την καταλαβαίνω, αλλά τι θα έλεγες σε όσους μας διαβάσουν και δεν την κατανοούν 

 «Είναι πολύ απλό, θα έλεγα θέλετε να πάμε σε δικαστήριο για ν’ αποφασίσει άλλος για εσάς ή στη διαδικασία της διαμεσολάβησης για ν’ αποφασίσετε εσείς οι ίδιοι ;» 

 -Θες δηλαδή να μου πεις ότι επιλέγοντας τη διαμεσολάβηση, μία απόφαση που θα την περίμενα χρόνια να τελεσιδικήσει, πιθανόν να προκύψει σε ελάχιστο χρονικό διάστημα και να κοστίσει και πολύ λιγότερα για τον εμπλεκόμενο; 

«Νανά μου, είναι η διαδικασία που μετατρέπει το “χάνω- χάνεις” σε “κερδίζω- κερδίζεις”. Η διαμεσολάβηση είναι ένας εναλλακτικός τρόπος επίλυσης των ιδιωτικών διαφορών, με τη συνδρομή ενός τρίτου αντικειμενικού, αμερόληπτου, ουδέτερου προσώπου που λέγεται διαμεσολαβητής, ο οποίος είναι ειδικά εκπαιδευμένος και διευκολύνει τα μέρη, με τις γνώσεις του και τις δεξιότητές του να διαπραγματευτούν με επιτυχία και να φθάσουν σε μια συμφωνία για να επιλύσουν τη διαφορά τους». 

-Την απόφαση την βγάζει ο ίδιος ο διαμεσολαβητής; 

«Δε βγάζει ο ίδιος αποφάσεις. Ο διαμεσολαβητής μέσα από μια διαδικασία που εξασφαλίζει τη διαφάνεια, την ισόρροπη συμμετοχή των μερών, την εμπιστευτικότητα, οδηγεί τα μέρη (πρώην αντιδίκους) σε συμφωνία. Η συμφωνία αυτή είναι αποτέλεσμα των αποφάσεων των μερών και όχι επιβολή, όπως συμβαίνει με την δικαστική οδό και φυσικά ταχύτητα. Η συμφωνία είναι εκτελεστή ανά πάσα στιγμή».  

-Σε ποια χρονική στιγμή μπορώ να διαλέξω την συγκεκριμένη διαδικασία; 

«Η διαμεσολάβηση μπορεί ν’ αρχίσει πριν ξεκινήσει η δικαστική διαδικασία ή κατά την διάρκεια της διαδικασίας , αλλά αν ξεκινήσει κατά τη διάρκεια, προϋπόθεση είναι να σταματήσει η αντιδικία για όσο χρόνο διαρκεί η διαμεσολάβηση». 

-Τι κερδίζω αν επιλέξω την συγκεκριμένη διαδικασία και όχι την παραδοσιακή; 

«Καταρχάς αν επιθυμούν τα μέρη, μπορεί καν να μην λάβει δημοσιότητα και να παραμείνει μεταξύ των μερών, οπότε δεν υπάρχει ο κίνδυνος να αποκαλυφθούν μυστικά εμπορικά ή προσωπικά, όπως γίνεται σε μια συνηθισμένη διαδικασία στα ακροατήρια των δικαστηρίων. Η διαμεσολάβηση ως εναλλακτικός τρόπος επίλυσης διαφορών, δίνει προστιθέμενη αξία στους δύο –μέχρι πρότινος αντιδίκους». 

-Θέλω παραδείγματα υποθέσεων που μπορούν να επιλυθούν με διαμεσολάβηση. 

«Α)Οικογενειακές διαφορές Β)Διαφορές από συμβάσεις για προϊόντα υπηρεσίες, εγκαταστάσεις, εξοπλισμό , προμήθειες, εγγυήσεις Γ) Διαφορές από Ιατρική Αμέλεια , Δ) Χρηματοοικονομικές και Τραπεζικές Διαφορές Ε) Μισθωτικές διαφορές Και ΔΕΝ διαμεσολαβούνται φορολογικές, τελωνειακές ή διοικητικές ή αξιώσεις κατά του δημοσίου». 

-Θέλω να μου δώσεις τώρα τις πραγματικές διαστάσεις ενός θέματος που έχεις ασχοληθεί πάρα πολύ, καθώς υπήρξες εισηγήτρια σε πολλά σεμινάρια με θέματα που αφορούσαν στη σεξουαλική παρενόχληση και το bullying στο εργασιακό, αλλά και στο σχολικό περιβάλλον. 

«Στα σκληρά χρόνια που ζούμε τώρα, με τις γνωστές δυσκολίες στην ανεύρεση, αλλά και τη διατήρηση, μιας θέσης εργασίας, είναι συχνό το φαινόμενο μέσα στους εργασιακούς χώρους, όπου οι ρόλοι του θύτη και του θύματος βρίσκουν πολλούς να τους υποδύονται. Σκληρή κριτική με προσβλητικές εκφράσεις από προϊστάμενο προς υφιστάμενο, ψευδής επώνυμη αναφορά από συναδέλφους προς τον Προϊστάμενο για δήθεν μη συνεργατικότητα συναδέλφου, αποκλεισμός από πληροφόρηση, σεξουαλική παρενόχληση (συχνότατο φαινόμενο), κακόβουλες κριτικές μεταξύ συναδέλφων και πολλά πολλά άλλα. Το φαινόμενο του bullying έχει τοξική και διαβρωτική επίδραση στο εργασιακό περιβάλλον. Ως δικηγόρος, πρέπει να πω ότι υπάρχουν σήμερα διατάξεις στην νομοθεσία μας, ποινικές και αστικές, που τιμωρούν τον δράστη και αποζημιώνουν το θύμα. Αν όμως φθάσει στις δικαστικές αίθουσες μια τέτοια υπόθεση, φαντάζεσαι πώς μπορεί θα λειτουργεί μετά η εργασιακή σχέση; Μάλλον δεν θα μπορεί. 'Όμως εδώ έρχεται πάλι η Διαμεσολάβηση, η οποία μπορεί να είναι καταλυτική στην επίλυση της διαφοράς, αλλά και στη γεφύρωση των διαφορών και την διατήρηση της εργασιακής σχέσης». 

 -Πόσο δύσκολο είναι και γιατί, μια γυναίκα ή ένας άντρας, να φτάσει να ζητήσει βοήθεια όταν κακοποιείται και σεξουαλικά και ψυχολογικά στο χώρο της δουλειάς του; 

«Μια τέτοιου είδους συμπεριφορά έχει ολέθριες συνέπειες τόσο στην καθημερινότητα του θύματος στη δουλειά του όσο και στη γενική ψυχική του ισορροπία με άμεση αντανάκλαση και στη ζωή του εκτός τους εργασιακού χώρου και μέσα στο κοινωνικό ή οικογενειακό του περιβάλλον. Εκνευρισμός, άρνηση για δουλειά, αρνητικές σκέψεις, κατάθλιψη, ντροπή, έλλειψη αυτοπεποίθησης και αυτοσεβασμού, είναι μερικές από τις συνέπειες του bullying. Είναι πράγματι δύσκολο να τολμήσει να αποκαλύψει το θύμα τις πρακτικές bullying που υφίσταται κι ακόμη δυσκολότερο να τις αποδείξει στο περιβάλλον του δικαστηρίου». 

-Ποιος είναι ο μεγαλύτερος φόβος του θύματος; 

«Οι φόβοι του είναι δύο: αφ’ ενός η ντροπή που θα αισθανθεί από την αποκάλυψη και ο σχολιασμός στο περιβάλλον της εργασίας του, αλλά το σπουδαιότερο είναι το δεύτερο, ότι θα αποτελέσει πιθανότατα λόγο (όχι φυσικά νόμιμο) για να χάσει την δουλειά του, να απολυθεί». 

 -Θέλω να κλείσουμε με μια ερώτηση εκ μέρους μου καθόλου πρωτότυπη. Είσαι παντρεμένη και μάνα δυο αγοριών μεγάλων πια ... Πως τα έφερες «βόλτα» όλ’ αυτά και ποιο το κόστος; 

«Η ζωή μουν είναι αλήθεια ότι είχε πολλές και πολύπλοκες απαιτήσεις από εμένα. Έχω μια πορεία σχεδόν τριάντα (30) χρόνων στη μάχιμη δικηγορία. Σκληρή δουλειά, σκληρός ανταγωνισμός σε ένα επαγγελματικό χώρο, όσο και τόσο φιλικό στις γυναίκες, ιδίως όταν πρωτοξεκίνησα. Ομολογείται από όλους ότι γυναίκα και δικηγόρος, είναι εξοντωτικός συνδυασμός. Οι ρόλοι της συζύγου και της μητέρας, προστιθέμενοι στους παραπάνω δημιουργούν εκρηκτικό μείγμα. Από την μια όμως το πείσμα μου να πετύχω ως επαγγελματίας, από την άλλη οι ικανότητες που μου χάρισε η φύση, που χαρίζει στη κάθε γυναίκα να μπορεί να ανταποκρίνεται σε πολύπλοκους ρόλους και να κερδίζει τις μάχες και τον πόλεμο, με αξίωσε να λέω ότι αν ξεκινούσα τη ζωή μου απ’ την αρχή, πάλι θα έβαζα τα ίδια υλικά για να κάνω το ίδιο μείγμα!»