Ο Νίκος Ρούσσης είναι δημοσιογράφος πάνω από 40 χρόνια. Γεννήθηκε στον Κορυδαλλό και μεγάλωσε απέναντι απ' το Αναμορφωτήριο (στη θέση του Δημαρχείου). Ζει μόνιμα στο Στρασβούργο.















Σκεφτόμουν αρκετό καιρό αυτήν τη συνέντευξη. Τον παρακολουθώ χρόνια. Σέβομαι κι εκτιμώ τις απόψεις του. Ακόμη κι αν δεν συμφωνώ με κάποιες, νιώθω ευτυχής που ακόμη υπάρχουν δημοσιογράφοι, όπως ο Νίκος Ρούσσης και εξελίσσουν παλιούς και νέους συναδέλφους.

Συνέντευξη στη Γεωργία Λινάρδου

-Νίκο πόσα χρόνια δημοσιογραφίας μετράς; 

«Κοντεύω να χάσω τον λογαριασμό. Από τον Ιούλιο του 1976 που μπήκα στο μισθολόγιο του "Οικονομικού Ταχυδρόμου" μέχρι σήμερα, έχω συμπληρώσει ήδη την σαραντακονταετία». 

-Σε σκληρά εκδοτικά συγκροτήματα τότε που ο ανταγωνισμός μετριόταν με την αποκάλυψη, την είδηση, το κείμενο. Καιροί που δε νομίζω ότι θα γυρίσουν πια με δεδομένη την κατάρρευση των εφημερίδων. 

«Η αλήθεια είναι ότι, σε αντίθεση με τους κλασικούς "ναρκομανείς", εγώ ξεκίνησα την καριέρα μου (αν μπορείς να την πεις έτσι) πρώτα από τα «σκληρά» έντυπα του Δημοσιογραφικού Οργανισμού Λαμπράκη, την "ΠΡΩΤΗ" στις δόξες της και την "Κυριακάτικη Ελευθεροτυπία". Και τότε ναι, αν τα ρεπορτάζ σου δεν είχαν είδηση και δεν συνοδεύονταν από ντοκουμέντα, δεν είχαν καμία τύχη να δουν το φως της δημοσιότητας». 

-Μπορεί ένας δημοσιογράφος σήμερα να κάνει ενδελεχή έρευνα, να τη δημοσιεύσει στο Ίντερνετ σ' ένα δικό του site και η έρευνά του να λειτουργήσει παρεμβατικά προς το καλό; Τουλάχιστον σε ότι αφορά στο ελληνικό διαδίκτυο, το μεγαλύτερο ποσοστό των blogs και sites οι δημιουργοί των οποίων ευαγγελίζονται πως είναι ειδησεογραφικά, θριαμβεύει το copy paste. Είναι μόνον ελληνικό φαινόμενο αυτό; 

«Ασφαλώς και μπορεί αλλά απ’ ότι φαίνεται στην πράξη, ελάχιστοι είναι αυτοί που θέλουν. Μπορεί να φταίνε τα χαμηλά μεροκάματα, μπορεί να φταίει η έλλειψη δημοσιογραφικής παιδείας, μπορεί να φταίει η επικυριαρχία της καθεστωτικής, πλέον, ενημέρωσης, που κάνει τα πράγματα πιο εύκολα και δίνει άλλοθι στους λεγόμενους δημοσιογράφους ότι κάνουν κάποια δουλειά ενώ, όπως είπες, το copypaste, θριαμβεύει. Αρκεί μία καθημερινή βόλτα στα λεγόμενα ειδησεογραφικά sites για να σε πείσει. Δυστυχώς, το φαινόμενο είναι κυρίως ελληνικό. Στην Ευρώπη υπάρχουν ακόμη ανεξάρτητοι ρεπόρτερ που κάνουν σοβαρή δουλειά και τότε ναι, υπάρχει μία παρεμβατικότητα, δεν ξέρω αν είναι γενικά για το καλό, αλλά σίγουρα είναι για την σφαιρική ενημέρωση και "αφύπνιση" του πολίτη. Όπως υπάρχουν ακόμη και εφημερίδες που σέβονται τον αναγνώστη και δεν τον "ταΐζουν", εν γνώσει τους, με κατευθυνόμενες πληροφορίες, από "κυβερνητικά μέγαρα" και "κυβερνητικές πηγές", αν με εννοείς». 

- Νίκο πώς επηρεάζει ένας δημοσιογράφος την εξέλιξη των πραγμάτων, αν όχι με την έρευνά του και τις αποκαλύψεις του, στην εποχή που διανύουμε; 

«Στην Ελλάδα, όπως ίσως θα' χεις παρατηρήσει, οι δήθεν αποκαλύψεις που δημοσιεύονται σε εφημερίδες, με άγνωστο το πόθεν έσχες των ιδιοκτητών τους, είναι κατευθυνόμενες και στόχο έχουν τον επηρεασμό της κοινής γνώμης κατά το δοκούν των εντολέων αυτών των αποκαλύψεων. Δεν γίνεται, όμως, έτσι δουλειά και βέβαια δεν υπηρετείται μ’ αυτόν τον τρόπο η αντικειμενική δημοσιογραφία. Στην Ευρώπη και στις ΗΠΑ, τα πράγματα είναι εντελώς διαφορετικά. Η "φωνή" των δημοσιογράφων ακούγεται και λαμβάνεται σοβαρά υπόψη, ακόμη κι’ απ’ αυτούς που έχουν αντίθετη άποψη». 

Διαβάστε ΕΔΩ ένα συγκλονιστικό του κείμενο.

-Που ζεις και πώς είναι η καθημερινότητα εκεί που ζεις; 

«Από αναγκαστική επιλογή, αν μου επιτρέπεις την έκφραση, ζω από τον Δεκέμβριο του 2006 στο Στρασβούργο της Γαλλίας, με την γυναίκα μου και τον 13χρονο, πλέον, γιο μου. Εδώ υπάρχει ένας πολιτισμός στην καθημερινότητα του καθενός. Λεωφορεία και τραμ που έρχονται, με ακρίβεια δευτερολέπτου, στην ώρα τους, πεντακάθαροι δρόμοι (μέχρι και τα ...κακά των σκύλων τους μαζεύουν από κάτω σε πλαστικές σακούλες), προθυμία στην εξυπηρέτηση από τις δημοτικές και δημόσιες υπηρεσίες, ανεξάρτητα από το που κατάγεται ο καθένας, τι χρώμα έχει και ποια θρησκεία ακολουθεί. 

Χωρίς διακρίσεις προσφέρεται και η εκπαίδευση στα σχολεία και στα πανεπιστήμια. Με μία αυστηρότητα, βέβαια, στον έλεγχο της προόδου του κάθε μαθητή-φοιτητή ή της κάθε μαθήτριας-φοιτήτριας. Αυτό που έχω παρατηρήσει, δέκα χρόνια τώρα εδώ, κρίνοντας και από προσωπικές εμπειρίες είναι ότι δεν υπάρχει το "ρουσφέτι" και το "φακελάκι". 

Ο δημοτικός ή δημόσιος υπάλληλος θα κάνει την δουλειά του, χωρίς να σε "βασανίσει", μέχρι να του δώσεις το κάτι τις του, για να σε εξυπηρετήσει. Το ίδιο και οι γιατροί. Είτε θα 'λθουν επίσκεψη στο σπίτι είτε θα τους βρεις στο ιατρείο τους. Η καθημερινότητα μου είναι απλή. Καφεδάκι το πρωί στο γειτονικό καφέ, κουβεντούλα με τους Γάλλους φίλους, ψώνια για το σπίτι και φροντίδα για το "μεσημεριανό" μιας και ο γιος πάει στο Κολέγιο και η μαμά εργάζεται. ...και μετά μπροστά στον υπολογιστή. Ξεσκαρτάρισμα των μηνυμάτων που έρχονται απ’ όλη την Ευρώπη και τους εδώ Οργανισμούς (Συμβούλιο Ευρώπης, Δικαστήριο, Ευρωκοινοβούλιο), για να βρεθεί και να μεταδοθεί στην Ελλάδα, εκείνο που θα έχει την είδηση και δεν θα το δείτε ούτε στα κυβερνητικά ΜΜΕ αλλά ούτε και στην τηλεόραση. Καλά περνάω, δεν λέω....» 

-Πρόσφατα είχες και μια περιπέτεια με μία μήνυση που δέχθηκες από τον επικεφαλής του ΑΠΕ-ΜΠΕ. Τι σε διδάσκει αυτή η ιστορία; 

«Η υπόθεση έχει ήδη πάει στα δικαστήρια και δεν είναι μια περιπέτεια, είναι μία πολιτική δίωξη, με την έννοια ότι ο επικεφαλής του ΑΠΕ-ΜΠΕ Μιχάλης Ψύλος, παρόλο που υπήρξε φίλος μου στο παρελθόν (είχε έλθει και στον γάμο μου στην Σίφνο), εκτέλεσε διατεταγμένη υπηρεσία των κυβερνώντων, απολύοντας με από ανταποκριτή του Πρακτορείου στο Στρασβούργο, χωρίς προφανή λόγο που να σχετίζεται με την ποιότητα ή την ποσότητα της δουλειάς μου. Προφανώς θέλουν να "τιμωρηθώ" επιπλέον, με πρόσχημα κάποια "καυτά" σχόλια μου στο φέισμπουκ, που αφορούσαν τον επικεφαλής του ΑΠΕ αλλά και την εκπρόσωπο των εργαζομένων σ’ αυτό, για την αποκαλυπτική κριτική που ασκώ εναντίον της κυβέρνησης, εδώ και πολύ καιρό, μέσω της σελίδας μου στο φέισμπουκ αλλά και μέσω "κόσμιων" δημοσιευμάτων σε δημοσιογραφικές ιστοσελίδες. Προσωπικά πιστεύω ότι πολύ θα τους βόλευε μία ενδεχόμενη καταδίκη μου, για συκοφαντική δυσφήμιση μέσω του φέισμπουκ, για να μπορέσουν να υλοποιήσουν τα σχέδια τους, που δεν είναι άλλα από την επιβολή περιοριστικών μέτρων της έκφρασης, σ’ αυτό το τόσο δημοφιλές μέσον κοινωνικής δικτύωσης». 

-Για τα λουκέτα σε παραδοσιακά Media στην Ελλάδα πιστεύεις ότι η ΕΣΗΕΑ έχει ευθύνες ή δεν έχει λόγο καθώς επρόκειτο για ιδιωτικές επιχειρήσεις (αν το δούμε στεγνά;) - άρα ποιος ο ρόλος της ΕΣΗΕΑ; 

«Όταν μιλάμε για την ΕΣΗΕΑ, θα πρέπει να ξέρουμε ότι το Σωματείο των Δημοσιογράφων, είναι εκείνοι που εκλέχθηκαν στο διοικητικό της συμβούλιο και στα άλλα της όργανα, με βάση ψήφους που υπαγορεύθηκαν από τα κόμματα, στην αέναη προσπάθεια ελέγχου της από πολιτικά κέντρα. Κι’ όταν μιλάμε, συνεπώς, για ευθύνες της ΕΣΗΕΑ στα λουκέτα των παραδοσιακών και άλλων Μίντια στην Ελλάδα, θα πρέπει να μιλάμε και για ευθύνες εκείνων που διαχειρίσθηκαν και διαχειρίζονται την τύχη αυτής της Ένωσης και των δημοσιογράφων-μελών της». 

-Ζεις στο κέντρο των αποφάσεων για την ΕΕ. Για το μέλλον της ΕΕ τι πιστεύεις; 

«Το Στρασβούργο, δεν είναι κέντρο αποφάσεων για την ΕΕ. Είναι όμως "κέντρο-απόκεντρο" και πηγή πολλών ειδήσεων, για κάποιον που γνωρίζει πρόσωπα, διαδικασίες και καταστάσεις. Κάτι που σχεδόν κανένας δεν έχει παραδεχθεί στην Ελλάδα γι’ αυτό και σήμερα, επί συνόλου 40 ανταποκριτών απ’ όλο τον κόσμο, που κατοικοεδρεύουν και εργάζονται εδώ, μόνον η Ελλάδα και η Κύπρος δεν έχουν μόνιμο ανταποκριτή. Καλύπτονται, λένε, από το Διαδίκτυο και τις ιστοσελίδες των Οργανισμών. Σύμφωνοι, αν καλύπτονται, αλλά εγώ έχω μάθει ότι το αποκλειστικό ρεπορτάζ δεν βγαίνει έτσι. Σ’ ότι αφορά το μέλλον της ΕΕ, είμαι ίσως ο τελευταίος που θα μπορούσε να κάνει επιτυχείς προβλέψεις. Είμαι όμως από εκείνους που μπορεί να πει μετά βεβαιότητας ότι το ευρωπαϊκό οικοδόμημα "κλυδωνίζεται", από τις συνέπειες του προσφυγικού προβλήματος, που οι ίδιοι οι Ευρωπαίοι συνέβαλλαν στην δημιουργία του, από την αναπόφευκτη άνοδο των λαϊκιστών και της ακροδεξιάς, από την έλλειψη οράματος για έξοδο από την κρίση και από την ανεργία και την φτώχεια. Δεκάδες εκατομμύρια είναι σήμερα οι Ευρωπαίοι πολίτες που ζουν κάτω από το όριο της φτώχειας και περίπου 100 εκατομμύρια είναι οι νέοι άνεργοι στο σύνολο της Ευρώπης». 

-Από που κατάγεσαι και πώς θυμάσαι το ξεκίνημα της ζωής σου; 

«Κοίταξε, η καταγωγή μου είναι από τον Κορυδαλλό, με την έννοια ότι εκεί γεννήθηκα, αλλά όπως έλεγα και κάποτε αστειευόμενος, έχω πίσω μου ...τέσσερα νησιά. Πάρο, Ίο, Ύδρα και Μύκονο, εκεί που γεννήθηκαν οι παπουδογιαγιάδες μου. Από το ξεκίνημα της ζωής μου θυμάμαι μία κάμαρη, σ’ ένα σπίτι στον Κορυδαλλό, απέναντι από το τότε Αναμορφωτήριο, όπου εκεί μέσα κοιμόμαστε, τρώγαμε και όταν είχε πολύ κρύο, εκεί κάναμε το βράδυ και την ...ανάγκη μας πάνω σε απλωμένες εφημερίδες, γιατί η τουαλέτα ήτανε στην αυλή». 

-Ηρεμείς ποτέ; Κλαις; 

«Έχω κλάψει πολλές φορές στη ζωή μου. Και για γυναίκες που έλεγε και ο ...Κυριαζής αλλά κυρίως για την αδικία. Γενικά την αδικία και όχι μόνον γι’ αυτήν που εκδηλώθηκε και εξακολουθεί να εκδηλώνεται εναντίον μου. Δυστυχώς, ακόμη και σήμερα, στα 67 μου, δεν μπορώ να ηρεμήσω, δε μ’ αφήνουν δηλαδή». 

-Θα ήθελες να γυρίσεις πίσω, να μείνεις μόνιμα στην Ελλάδα; 

«Βασικά δεν θέλω ούτε γράμμα να στείλω στην Ελλάδα και πρακτικά, να γυρίσω και να κάνω τι; Σπίτι δεν έχω (το πατρικό μου το πήρανε οι τράπεζες), οι υπάρχοντες εν ζωή φίλοι μετριούνται στα δάκτυλα του ενός χεριού, περιουσιακά στοιχεία προς αξιοποίηση δεν έχω και δεν βλέπω το λόγο, να γυρίσω στην Ελλάδα και να ξεστρατίσω το παιδί μου, από τον δρόμο που ακολουθεί και σήμερα, στα δεκατρία του, μιλάει ήδη τα Γαλλικά σαν μητρική γλώσσα, Γερμανικά, Αγγλικά, είναι μέσα στους πρώτους στο σχολειό του και εκλέχθηκε και πρόεδρος της τάξης του. Δεν θέλω, μόνον, να μου βγει ...Τσίπρας. Αυτό σκέπτομαι κι’ αυτό προσπαθώ». 

-Ποιος είναι ο Νίκος Ρούσσης; Οι πιτσιρικάδες μπορούν πια να googlάρουν και να μάθουν για τον καθένα μας. Αλλά δεν μπορούν να τα μάθουν όλα googlάροντας ή μέσω των social media. 

«Να πω λοιπόν, για τους πιτσιρικάδες, ότι ο Νίκος Ρούσσης ήτανε ένα φτωχό παιδί από τον Κορυδαλλό (και δεν το παίζω ...Ξανθόπουλος έτσι), μεγάλωσε παίζοντας ποδόσφαιρο στις αλάνες της γειτονιάς, όχι με πραγματικές μπάλες αλλά με μπάλες φτιαγμένες από ...κάλτσες, κατάφερε να μπει με εξετάσεις στην Ιωνίδειο Πρότυπο Σχολή του Πειραιά και ...κατάφερε να εκδιωχθεί από κει, μ’ όλους τους συμμαθητές του στο Α4 της πρώτης Λυκείου, λίγο πριν έλευση της Χούντας, γιατί συμμετείχε στις διαδηλώσεις της εποχής για την Παιδεία και γιατί ήταν απείθαρχος. Απείθαρχος διότι δεν συνεμορφώθην προς τας υποδείξεις του τότε λυκειάρχη Κεφάλα, που ήταν ο πρώτος Έλλην ο οποίος εχαιρέτισε τον ερχομό της δικτατορίας στην Ελλάδα, με άρθρο του στην "Ακρόπολη" στις 22 Απριλίου του 1967.( Το έχω ακόμη το απόκομμα). Η αντιστασιακή του δράση την περίοδο της «επάρατου» εξαντλήθηκε σε τσαμπουκάδες με αυταρχικούς μπάτσους, με την συμμετοχή του στην εξέγερση του Πολυτεχνείου και με την άρνηση του να αποκτήσει κομματική ταυτότητα. Από μία σειρά συμπτώσεων, βρέθηκε μαθητευόμενος δύο μέρες πριν την 17η Νοέμβρη του 1973, στον Οικονομικό Ταχυδρόμο του ΔΟΛ και εκεί εργάσθηκε, απλήρωτος, δυόμιση χρόνια, μέχρι να φιλοτιμηθεί ο τότε διευθυντής του εντύπου Γιάννης Μαρίνος να τον βάλλει στο μισθολόγιο. Ο μπαμπάς του Νίκου Ρούσση, βλέπεις, δεν ήταν δημοσιογράφος και ούτε πολιτικός και η μανούλα του ασχολιόταν με τα ...οικιακά, μια ζωή. Έπρεπε, λοιπόν, να υποφέρει για να γίνει...δημοσιογράφος. Με δική μου πρωτοβουλία και κατόπιν αποδοχής των προτάσεων μου από τον Γιώργο Ρωμαίο, ξεκίνησα συνεργασία με το Βήμα της Κυριακής, από κει κατόπιν προσκλήσεως του Κακαουνάκη βρέθηκα να γράφω και στα Νέα, όπου την περίοδο 1982-1988 είχα τέσσερα αποκλειστικά πρωτοσέλιδα θέματα την εβδομάδα στην εφημερίδα. Τα μετέπειτα υποθέτω ότι τα ξέρετε και μπορείτε να τα βρείτε και στο γκούκλ...» 

Γκρέμισμα αναμορφωτηρίου για να χτιστεί το Δημαρχείο Κορυδαλλού

-Ποιο είναι το αγαπημένο σου τραγούδι και η ιδανική στιγμή να το ακούς; 

«Εγώ με λαϊκά και ρεμπέτικα μεγάλωσα και είμαι ακόμη "φάν" του ρεμπέτικου. Θεωρώ πως τα ρεμπέτικα αποτελούν την πλέον γνήσια έκφραση του λαϊκού αισθήματος και του λαϊκού ενστίκτου. Μπορεί να σε ξενίσει αυτό που θα πω αλλά νομίζω ότι, τέτοια προφητικά-για τα μελλούμενα τραγούδια δεν έχουν γραφθεί στην Ελλάδα. Ξεκίνα από το "Θα σαλτάρω-θα σαλτάρω την ρεζέρβα να τους πάρω" (τραγικά επίκαιρο στους καιρούς μας) και φθάσε στο τραγούδι του Καζατζίδη "Έρχονται χρόνια δύσκολα". Το αγαπημένο μου τραγούδι είναι "Ο Μεμέτης", εννιά λεπτά ζεϊμπέκικο. Το' χω χορέψει και στο "Χάραμα" και να μου το τραγουδάει η Σωτηρία Μπέλλου, το' χω χορέψει και στα δειλινά, με τον Στράτο Διονυσίου να με "κυνηγάει" στην πίστα, το χορεύω και στο σπίτι εδώ, κάθε φορά που έχω "νταλγκάδες"». 

-Είναι τρίγωνο διαβόλου: κόμματα - τράπεζες - μμε ή αναγκαίο κακό; 

«Το θέμα δεν είναι το "τρίγωνο του διαβόλου" που πάντα υπήρχε μεταξύ τραπεζών-πολιτικών και ΜΜΕ. Το θέμα είναι η διαφθορά και η διαπλοκή που υπάρχει, οριζοντίως και καθέτως, σ’ όλη την ελληνική κοινωνία. Από τις εφορίες και τις πολεοδομίες, μέχρι τους δήμους και τις κοινότητες και μέχρι τους υπαλλήλους των δημόσιων οργανισμών και τους γιατρούς που, κακά τα ψέματα, για να σε εξυπηρετήσουν θέλουνε το κάτι τις τους. Έχω στείλει τρεις, τουλάχιστον, ανταποκρίσεις από το Στρασβούργο στα ελληνικά μίντια, με βάση εκθέσεις της Επιτροπής κατά της Διαφθοράς του Συμβουλίου της Ευρώπης, όπου συμπεραίνεται πως οι κύριες εστίες διαφθοράς στην Ελλάδα, εντοπίζονται στις τάξεις των βουλευτών, των εισαγγελέων και των δικαστών. Είδες εσύ να γίνεται τίποτα; Αυτοί που είναι υπόλογοι για διαφθορά, μιλάνε για την διαφθορά και βγάζουν αποφάσεις για την καταπολέμηση της. Και να μην το ξεχάσω... Έχω γράψει τους στίχους σ’ ένα προφητικό τραγούδι, με τίτλο "Η μίζα", που το τραγούδησε ο Δημήτρης Κοντογιάννης. Άκουσέ το...» 

-Αν δίδασκες σε Σχολή Δημοσιογραφίας ποιο θα ήταν το πρώτο που θα έλεγες στους μαθητές σου; 

«Ότι έχει καταρριφθεί πλήρως ο μύθος της ταμπέλας που κυριαρχεί στην προμετωπίδα της ΕΣΗΕΑ "Η δημοσίευσις είναι η ψυχή της δικαιοσύνης" καθώς και ότι "Η δημοσιογραφία πράγματι οδηγεί παντού, ενίοτε όμως και στη φυλακή!"»