Λίγο πριν από την πρεμιέρα του «Όλοι Ένα» Φίλα Με, ο Σταμάτης Κραουνάκης εξηγεί πώς είναι η ζωή όταν σε αφήνεις ήσυχο και λες μόνον την αλήθεια...

Συνέντευξη στη Νανά Παλαιτσάκη 

Απόγευμα Κυριακής… Οδηγώ. Βρέχει μανιασμένα! Είναι τέτοια η ένταση της βροχής στο τζάμι που μοιάζουν αστείοι οι καθαριστήρες Τα τζάμια του αυτοκινήτου σα να λιώνουν και όλα τα βλέπω «φλου».  

Ανοίγω το ραδιόφωνο. Ούτε θυμάμαι σε ποιο σταθμό. Ακούω τον Σταμάτη, τον Σταμάτη μου, τον δικό μας Σταμάτη Κραουνάκη να λέει στον παρουσιαστή της εκπομπής:«Δώσε μου ένα λεπτό βάλε ένα τραγούδι και συνεχίζουμε την κουβέντα». Το μαγικό μέσο που λέγεται ραδιόφωνο μας τυλίγει στο σύμπαν του «Φίλα με», η κιθάρα γητεύει την βροχή…βγάζω φλας δεξιά …parking lights, το γρέζι της φωνής του Σταμάτη να ηδονίζει την ψυχή. Αδιαφορώ για τον χρόνο και ... «φεύγω»! Εξοστρακίζει την θλίψη, το μυαλό κατακλύζει ο έρωτας και μια απέραντη ευγνωμοσύνη ξεσπάει για να ξορκίσει τις καθημερινότητες που μοιάζουν αφόρητες.  

Τελικά, σε μια Ελλάδα τόσο μελαγχολική,  υπάρχει ακόμη το βλέμμα των παιδιών, το χρώμα της θάλασσας, ο ήλιος ν’ ακουμπάει στο Αιγαίο, η μυρωδιά της βροχής στο ξερό χώμα, το θυμάρι, το αφόρητο μπλε του ουρανού και ο Κραουνάκης…

Άκουσα όλη την συνέντευξη με τους καθαριστήρες κλειστούς και την καταιγίδα να κεντάει συγχορδίες.  Λίγα λεπτά αργότερα του έστειλα μήνυμα με «κάτι δικά μου». Απάντησε και κλείσαμε ένα ραντεβού διαδικτυακό με σκοπό να εκτεθούμε γι' ακόμη μία φορά!

Αυτοσαρκάζεται, δηλώνει Μαρξιστής, είναι κυνικός και αφόρητα ρομαντικός, «καίει φασκόμηλο» για να ξορκίσει την τοξικότητα των άλλων ζωγραφίζοντας νότες και... ζωή.

Είναι ένας και μοναδικός.  Είναι ο Σταμάτης Κραουνάκης!

-Ό Ντάριο Φο υποστήριζε ότι ο πατέρας του πριν από την καθιέρωση του ναζισμού έλεγε πως: "Όταν ένας λαός σταματάει να γελάει γίνεται επικίνδυνος"

«Επίσης όμως έλεγε ότι ένα καλό γέλιο μπορεί να ξεκάνει την εξουσία… Νομίζω όμως ότι γελάμε. Εγώ τα ακούω τα γέλια μαζί με τα κλάματα. Αλλά ακούω και τα γέλια. Γιατί είμαστε ανεκδοτολόγα ράτσα, δεν το συζητώ. Κι αισθηματίες είμαστε… και στο αμήν μπορούμε να κάνουμε θαύματα… Όσοι αντέξουμε τώρα θα χτίσουμε τα "σπίτια" για τους επόμενους».  

-Με δεδομένο ότι είσαι από τους ελάχιστους που συμπορεύεται μαζί μας τα τελευταία 40 χρόνια, αλήθεια πού αναζητάνε χαρά και ελπίδα οι Έλληνες; Αναζητάνε ή μήπως έχουν καθηλωθεί στην κατάθλιψη της διαχείρισης της κάθε μέρας;

«Κοίτα, σου λέω ένα παράδειγμα από την καθημερινότητά μου. Χτες έφαγα μια επίθεση αρνητικής ενέργειας από τρεις μεριές. Από άτομα που με απατεωνιά προσπαθούν να κερδίσουν κάτι. Κι όταν δεν τους επιτρέπεις... λυσσάνε… Διαλύθηκε η μέρα μου, αλλά δεν νίκησε ο βελζεβούλ. Μετά έβαλα κάτι να φάω, μια ωραία μουσική "αρβω παρτ", άναψα να κάψω λίγο φασκόμηλο,που διώχνει τη σκατοενέργεια κι έγραψα πέντε νότες στο χαρτί για το έργο που κάνω τώρα στο Τέχνης,… Αυτό νομίζω λίγο πολύ το κάνουμε όλοι... »  

Εγώ φασκόμηλο δεν καίω, δεν του το λέω όμως, αλλά θα το εφαρμόσω. Κάτι θα ξέρει ο Σταμάτης...

-Τι σημαίνει να δηλώνεις «ορθόδοξος αριστερός» το 2016;  Σε ρωτάω γιατί θα πουν μερικοί, ότι « αφού έκλεισε η αντιπροσωπεία από που θ’ αγοράσουμε ανταλλακτικά»;

«Αχαχαχαχαχαχαχαα! Αριστερός τρόπος ζωής, Δικαιοσύνη στη μοιρασιά. Αγάπη για το λειτουργικό της ορθοδοξίας, σεβασμό στο εορτολόγιο. Απλό. Δεν έχω σχέση με τα εργοστάσια. Είμαι τεχνίτης χειροτέχνης».

-Πολύ μεγάλο θέμα ξέσπασε μετά και την απόφαση του ΣτΕ για την αδειοδότηση των καναλιών ,ένα θέμα στο οποίο είχε επενδύσει η κυβέρνηση Σύριζα και ο Νίκος Παππάς προσωπικά.  Έκανε λάθος ο υπουργός που επένδυσε στην «σταυροφορία για την διάλυση της διαπλοκής» με τον τρόπο που το έκανε; 

«Πιθανόν,..δεν το' χω παρακολουθήσει. Άλλωστε δεν έχω τηλεόραση εδώ και πάνω από δέκα χρόνια ,την έχω βγάλει απ' τη ζωή μου. Θα μου πεις την επισκέπτομαι. Ναι, κι έχω και φιλαράκια που δουλεύουν σ' αυτήν. Μια δυο φορές έκανα κι όλας. Το "μην πυροβολείτε τον πιανίστα"...άφησε εκπομπές για πάντα. Τις βλέπω τώρα και καμαρώνω. Το θέμα είναι ότι η ιστορία των καναλιών θέλει σκούπα, παρκετέζα, σφουγγάρισμα…και γιατί όχι και λίγο εξαφανιζόλ».  

- Αρκετοί θεωρούν ότι θα έπρεπε οι όποιοι σύμβουλοι να τον έχουν καθοδηγήσει  με μεγαλύτερη ασφάλεια έτσι ώστε να μην δημιουργηθεί αυτή η κατάσταση «θεσμικού κενού»  με χιλιάδες εργαζόμενους να βρίσκονται σε κατάσταση «ομηρίας» τουλάχιστον.  Γιατί τέσσερα κανάλια Σταμάτη μου και όχι τέσσερα θέατρα, τέσσερις εφημερίδες, τέσσερα περιοδικά …

«Γιατί οι κανάλες είναι άθλιες και η ζωή είναι αλλού καλή μου»  

-Ο Διονύσης Τσακνής είναι πρόεδρος στην Κρατική. Πόσο εύκολο είναι ένας δημιουργός – καλλιτέχνης να διοικήσει  την κρατική τηλεόραση;

«Τον αγαπώ, είναι φίλος μου και είχα κάθετη διαφωνία, ν' αναλάβει .. Δεν τους θέλω τους καλλιτέχνες στα γραφεία...»

-Μήπως οι εξουσίες χρησιμοποιούν καλλιτέχνες ως «άλλοθι»; Αλήθεια, σου ζήτησαν ποτέ να εμπλακείς και αν ναι πως το απέφυγες;

«Είπα απλά: "ξεχάστε το"».  

-Το άλλο μεγάλο θέμα που ξέσπασε έχει να κάνει με τις θέσεις του Λάκη Λαζόπουλου, τα γραφόμενά του για την απόφαση του ΣτΕ και τις απόψεις πολλών ότι α ) η σάτιρά του είναι στρατευμένη και β ) ότι δεν στήριξε τον Δημήτρη Κοντομηνά έναν επιχειρηματία που τον πίστεψε και επένδυσε για πολλά χρόνια στο «κεφάλαιο Λάκης Λαζόπουλος».

«Με ρωτάς για ανθρώπους που αγαπώ για την τέχνη τους. Δεν μ' ενδιαφέρει η σχέση τους με τις κανάλες… δεν θέλω τις κανάλες και τα μπουζουκλερί που γίναν πολυχώροι πολιτισμού εν γένει. Ο ΛΑΚΗΣ ΕΙΝΑΙ ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΗΣ, ΣΑΤΙΡΟΠΟΙΟΣ,,, Θέλω να γράφει να παίζει και να με κάνει να γελάω… Απ' την άλλη άμα θέλει να εκφράζει δημόσια τις θέσεις του, αναγκαστικά θα εισπράττει και τα όποια πυρά. Κανείς δεν επενδύει σ' έναν καλλιτέχνη, αν δεν "του τα φέρνει"… This is the place gentlemen!!!»    

-O Χατζηδάκις είχε δηλώσει ότι «είμαι αριστερά της δεξιάς», εσύ Σταμάτη σε ότι αφορά στην πολιτική ιδεολογική σου τοποθέτηση πώς αυτοπροσδιορίζεσαι;

«Ζω σαν αριστερός, διασκεδάζω με την πρόβα μου, αγαπώ την κοινότητα,.. και το' χω πει πολλές φορές ,,, ανένταχτος ελευθέρας βοσκής! Τώρα που ζούμε και την δεξιά να ποιείται την αριστερά του Σύριζα…απλά θρηνώ στα μετερίζια!!!!!»

-Είχες προσδοκίες από τον Σύριζα και αν ναι πώς αισθάνεσαι μετά το διάστημα που βρίσκεται στην εξουσία...

«Ήθελα κατ' αρχήν να ξεκουμπιστούν οι άλλοι! Και έχω  χαρά που ξεκουμπιστήκανε…Δεν είχα προσδοκίες!!! Ήθελα πιο πατ κιουτ ξεκαθαρίσματα!!! Όσο παραμένουμε στην ΕΟΚ,θα' μαστε αποικία υπό κατοχήν... Έχω αποφασίσει ότι είμαι σε μάχη… Μέσα στη ισχύουσα συνθήκη είναι όλοι δεμένοι χειροπόδαρα… "γύρισα από ένα μέτωπο που όσοι σκοτώνουν φτιάχνουν το χάρτη", έγραψα για την έναρξη της παράστασης: ΟΛΟΙ ΕΝΑ».

-Σύριζα με Ανέλ, Νέα Δημοκρατία με Πασόκ ….και  ο Βίκτορας Πολύδωρος ως πρόταση του Σύριζα για πρόεδρος του ΕΣΡ και μήπως βρισκόμαστε στο   τέλος των ιδεολογιών;

«Όχι στο τέλος των ιδεολογιών αγάπη μου, στο τέλος των χρηστών των ιδεολογιών!!!! Αφήστε τις ιδεολογίες ήσυχες!!!!»

-Πώς ένιωσες όταν στο συνέδριο ο Πάνος Καμένος απευθύνθηκε στους συνέδρους αποκαλώντας τους «συντρόφους»;

«Δεν πήγα στο συνέδριο, γενικά δεν πάω σ' αυτά!!! Δεν έχει μουσική. Το' χασα αυτό».

-Στην Γύρα που έκανες στην Ελλάδα τι εισέπραξες από τον κόσμο; Θέλω να πω δηλαδή, το κυρίαρχο συναίσθημά του ποιο είναι;

«Ότι η χώρα είναι όρθια. Ζει, ελπίζει, μάχεται, χαίρεται... πιο δυνατά απ' ότι ζούμε στα κέντρα. Είδα μια χώρα με ψυχή όρθια!!! Μάτια ανθρώπων γεμάτα αγάπη και ανθρώπους στα μίντια που μιλάνε ελληνικά, παίζουν καλή μουσική, έχουν ήθος και γνησιότητα...»

-Αλήθεια, εσύ που αγκαλιάζεσαι με τους ανθρώπους, μιλάς,γιορτάζεις μαζί τους, σου μιλάνε και τους ακούς, σε αναζήτησαν κάποιοι απ΄ όσους λαμβάνουν αποφάσεις για να τους μεταφέρεις την άποψη σου για το πώς αισθάνονται οι Έλληνες και τι περιμένουν; 

«Αχαχαχαχαχαχχαχαχαχαχαχαχααααα! Όχι, όχι …με θεωρούν αυθόρμητο!!! Παρ' όλα αυτά μια δυο φορές σε θέματα καλλιτεχνικού "ήθους", εισακούστηκα μετά από γκαρίδες!!!!»

-Πιστεύεις ότι όσοι αναλαμβάνουν την εξουσία, πάσχουν κάποια στιγμή από «ιδρυματισμό» ; Δηλαδή….περιχαρακώνονται στον ρόλο τους, παρασύρονται από «αυλικούς» και χάνουν την επαφή τους με την κοινωνία;

«Έχουν πολλές δουλειές, πολλές δουλειές. καταραμένη ατζέντα!!!!!!!!!!!!!»

-Τι είναι πιο δύσκολο να διαχειριστούμε; Το άγχος του θανάτου ή το έλεος της καθημερινότητας και την αβεβαιότητα σχεδιασμού του οτιδήποτε πια;

«Να σου πω, αυτά εγώ τα ακούω βερεσέ. Είναι πόλεμος!!! Θα' χουμε και νεκρούς!!! Αύριο μπορεί κι εμείς!!! Ας πέσουμε μαχόμενοι!!! Για την ποιότητα ζωής!!! Για την Ελευθερία».

-Ποιες ήταν οι αφορμές που καθόρισαν συνεργασίες και δημιουργίες σου;

«Η ίδια η ζωή!! Σ' αυτήν αφέθηκα με ότι ταλέντο μου' δώσε ο θεός μου...  Είχα κι έχω πάντα τη χαρά και την ευλογία της δημιουργίας... Τώρα πια δεν έχω και καμιά βλαμμένη φιλοδοξία της νεότητας... Μ' αγαπάνε οι συμπατριώτες μου. Έχω καθημερινά "μαρτυρίες" ότι η τέχνη μου είναι χρήσιμη στις ζωές των ανθρώπων της πατρίδας μου».

-Οι πιο παραγωγικές στιγμές στην καλλιτεχνική σου πορείας συμπορευόντουσαν με «αναστάσιμες περιόδους προσωπικής ζωής»;

«Δεν το' χω παρατηρήσει…όπως δε θυμάμαι και ποτέ να ησύχασα…  Παίζουν όλα μέσα στο πάρτι της ζωής, που είναι μια και μοναδική… η δουλεία μου ήταν πάντα η προσωπική μου ζωή...»

- Πώς επιλέγεις τα έργα που θ’ ανεβάσεις; 

«Αυθόρμητα!!! Και συνήθως μάλλον υποσυνείδητα με το τι έχουν να μας πουν αυτή τη στιγμή, όπως τώρα που δουλεύω πάνω στο «Βικτόρ ή τα παιδιά στην εξουσία» (δεν μιλάει ο τίτλος από μόνος του;) του Βιτράκ σε μορφή μουσικού έργου για το Θέατρο Τέχνης. Ένα έργο του 1927 που μιλάει για την κάθετη πτώση της Ευρώπης».

Με την απάντησή του επιβεβαιώνει αυτό που ένιωθα ότι γίνεται.Τα πάντα όλα θυμίζουν μεσοπόλεμο, αλλά πίστευα και πιστεύω ότι τις εποχές της παρακμής, η τέχνη οργιάζει.

-Διαχειρίστηκες αποτυχίες και πώς;

«Φυσικά!!!Έχω γίνει εξπέρ σ' αυτό!!!! Με πολλή δουλειά πάντα. Αλλά μείνανε πολύ ωραία πράγματα και στις αποτυχίες… λίπασμα για τα επόμενα!!!»

-Πόσο «ευκατάστατος» είναι ο Σταμάτης Κραουνάκης; Πόσες πολυτέλειες απολαμβάνεις μετά από τόσο χρόνια δουλειάς;

«Έχω ό, τι χρειάζεται ένας άνθρωπος που ζει μόνος του!! Πληρώνω τις υποχρεώσεις μου... χρωστάω ελάχιστα!!! Έχω ελαχιστότατα χρήματα στην Τράπεζα,και ένα έργο πίσω που ακόμα μου τροφοδοτεί τα επόμενα… ΔΕΝ χρειάζομαι κάτι άλλο! Το πιάνο μου θέλει μια επισκευούλα. Αυτό!!!»

-Είναι εύκολο για έναν άνθρωπο ταλαντούχο στην Ελλάδα του 2016 να επιχειρεί; 

«Όχι, αλλά εγώ το' χω πάρει απόφαση πολλά χρόνια. Κι αντέξαμε!!!»  

-Τι είναι ταλέντο Σταμάτη για σένα;

«Η ώρα που κατεβαίνουν οι άγγελοι σου και σου ψιθυρίζουν πράγματα».

- Πες μου ποιους και γιατί τους θεωρείς ταλαντούχους;

«Όσους έχουν την ικανότητα το φως ή το σκοτάδι τους να το κάνουν Τέχνη που επικοινωνεί με την κοινότητα».

-Θες να μου αναφέρεις μια πεντάδα ταλαντούχων ανθρώπων από τον δικό σου χώρο που να είναι εν ζωή  όμως και Έλληνες;

«Μίκης, Σπανός, Μαρκόπουλος, Ξαρχάκος, Κωνσταντίνος Καραβασιλης, Έλλην κλασσικός 36 ετών ζει στο Τορόντο, τον παίζει όλη η Υφήλιος, πλην της Ελλάδας».

-Η καθημερινότητα των συνεργατών σου και των δικών σου ανθρώπων ποια είναι; Σε ρωτώ γιατί πολλοί μπορεί να νομίζουν ότι οι μουσικοί, οι ηθοποιοί, οι συγγραφείς, οι ονειροπόλοι έχουν "καβάτζες" που τους επιτρέπουν να κάνουν το "ψώνιο" τους»    

«Τρέξιμο!!!!!!!!!!!!!!!»

-Σταμάτη σ’ έναν κόσμο που επικρατεί η «δικτατορία της εικόνας» με στερεότυπα τα οποία, για μένα, ακρωτηριάζουν οτιδήποτε υπερβαίνει τα πλαίσια (το ότι η ανθρωπότητα πρέπει ας πούμε να χωράει μέσα σε 5 νούμερα τζιν, μου μοιάζει τρομακτικό και όμως συμβαίνει) εσύ πως διαχειρίστηκες την δική σου εικόνα; Πως έφτασες δηλαδή να ΣΟΥ αρέσεις; 

«Με άφησα ήσυχο κι έλεγα την αλήθεια». 

-Τι σημαίνει για σένα «γερνάω»; 

«Μαθαίνω»

 -Γάμος – οικογένεια – παιδιά,  το αναζήτησες ποτέ και αν όχι πως το εξόρκισες; 

«Δεν μου λείπει τίποτα…τα' χω όλα… και γάμο και παιδιά…»    

-Μερικές φορές σκέφτομαι ότι όποιος είναι διαφορετικός από τον μέσο όρο θεωρείται ή «τρελός ή μεσσίας». Ποιοι σε αμφισβήτησαν, γιατί και τι σ’ έκανε να μην αυτοαναιρεθείς; 

«Είμαι μαρξιστής... τράβα μπρος και μην σε νοιάζει τι κάνουν οι άλλοι».

-Ξεκινάτε 4 του μηνός στο ίδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης. Ποιο είναι το καλλιτεχνικό πρόγραμμα σας για 2016 – 2017;   

«"Όλοι ένα φίλα με" μέχρι 14 Γενάρη. Βουτηγμένος στον κόσμο του ΒΙΤΡΑΚ, δηλητήριο, όλη η εποχή,!!! Νότες, παραληρήματα, ετοιμασία του καστ με την Μαριάννα Κάλμπαρη, αυτό το θηρίο που διευθύνει το Τέχνης, 

**υπό έκδοσιν "τα τραγούδια του Σαίξπηρ" με ροκ κουαρτέτο, οι ορίτζιναλ μουσικές των σύγχρονων συνθετών του τεράστιου, ανώνυμων κι επώνυμων, με τον Στέλιο Καρπαθάκη, σε απόδοση στα ελληνικά ,από τον λατρεμένο Ερρίκο Μπελιές.

***προετοιμασία τραγουδιών του Λόρκα με τον Κώστα Μπουγιώτη και κιθάρα τον Παναγιώτη Μάργαρη, γραμμένα όταν ήμουν 25 ετών, αντέξανε, σε απόδοση Αντρέα Αγγελάκη, 

****πρόβες για την επανάληψη του: "Όλοι Ένα" από 4 Νοεμβρίου μέχρι 14 Ιανουαρίου στο Ίδρυμα Κακογιάννη 27 Ιανουαρίου, Όλοι Ένα, Αll Αs Οne στο Λονδίνο, Μέσα σε μια εκπληκτική εκκλησία.

****  ΜΟΥΣΙΚΗ...!!!! 

ΥΓ.,

«Τι ελεεινός πολιτικός χάρτης... τι άθλιες κανάλες!!! Πόσο υποτιμάνε τις ψυχές αυτής της χώρας όλοι τους...»