«Το υλικό δεν είναι το μόνο πράγμα που δίνει χαρά. Κάτι σπουδαιότερο από αυτό, η βαθιά αίσθηση της ειρήνης στην καρδιά.»

Από τις τελευταίες συνεντεύξεις της Μητέρας Τερέζας που δόθηκε στον Edward W. Desmond το 1989 για λογαριασμό του περιοδικού Time. Επιλέχθηκαν αποσπάσματά της… 

-Οι άνθρωποι σάς ξέρουν ως ένα είδος θρησκευτικού κοινωνικού λειτουργού. Καταλαβαίνουν την πνευματική βάση της δουλειάς σας; 

«Δεν ξέρω. Αλλά τους δίνω μια ευκαιρία να έρθουν και να αγγίξουν το φτωχό. Καθένας πρέπει να το νιώσει αυτό. Τόσοι πολλοί νέοι άνθρωποι εγκαταλείπουν τα πάντα για να κάνουν ακριβώς αυτό. Αυτό είναι κάτι τόσο εντελώς απίστευτο στον κόσμο, έτσι δεν είναι; Και όμως είναι υπέροχο. Οι εθελοντές μας γυρίζουν πίσω διαφορετικοί άνθρωποι.»

-Μήπως το γεγονός ότι είστε γυναίκα κάνει το μήνυμά σας πιο κατανοητό; 

«Δεν το σκέφτομαι ποτέ έτσι.»  

-Αλλά δεν νομίζετε ότι ο κόσμος ανταποκρίνεται καλύτερα σε μια μητέρα; 

«Οι άνθρωποι ανταποκρίνονται όχι λόγω εμού, αλλά λόγω αυτού που κάνουμε. Πριν, οι άνθρωποι μιλούσαν πολύ για τους φτωχούς, αλλά τώρα όλο και περισσότεροι άνθρωποι μιλούν στους φτωχούς. Αυτή είναι η μεγάλη διαφορά. Το έργο το έχει κάνει αυτό. Η παρουσία των φτωχών είναι γνωστή τώρα, ιδιαίτερα των φτωχότερων των φτωχών, των ανεπιθύμητων, των αγαπημένων, των εγκαταλελειμμένων. Πριν, κανένας δεν έκανε τίποτα για τους ανθρώπους στο δρόμο. Έχουμε μαζέψει από τους δρόμους της Καλκούτα 54.000 ανθρώπους, και 23.000 περίπου έχουν πεθάνει σε εκείνο το μοναδικό δωμάτιο (στο Καλιγκάτ).»

-Ταπεινή όπως είστε, θα πρέπει να είναι περίεργο πράγμα να θεωρείστε ένα όχημα της χάρης του Θεού στον κόσμο. 

«Αλλά είναι το δικό Του έργο. Νομίζω ότι ο Θεός θέλει να δείξει το μεγαλείο Του χρησιμοποιώντας το τίποτα.»

-Είστε ένα τίποτα; 

«Είμαι απόλυτα βέβαιη γι' αυτό.» 

-Αισθάνεστε ότι δεν έχετε ξεχωριστές αρετές; 

«Δεν το νομίζω. Δεν διεκδικώ τίποτα από το έργο. Είναι δικό Του το έργο. Είμαι σαν ένα μικρό μολύβι στο χέρι Του. Αυτό είναι όλο. Εκείνος σκέφτεται. Εκείνος γράφει. Το μολύβι δεν έχει τίποτα να κάνει. Το μολύβι μονάχα επιτρέπει να χρησιμοποιηθεί. Με ανθρώπινους όρους, η επιτυχία του έργου μας θα ήταν αδύνατη, έτσι δεν είναι; Αυτό είναι ένα σημάδι ότι είναι δικό Του το έργο, καθώς και ότι χρησιμοποιεί τους άλλους ως όργανα – όλες τις Αδελφές μας. Κανένας από εμάς δεν θα μπορούσε να το δημιουργήσει αυτό. Ωστόσο δείτε τι έχει κάνει.» 

-Ποιο είναι το μεγαλύτερο δώρο του Θεού σε σας; 

«Οι φτωχοί.»  

-Πώς είναι ένα δώρο;  

«Έχω την ευκαιρία να είμαι με τον Ιησού 24 ώρες την ημέρα.»  

-Εδώ στην Καλκούτα, έχετε δημιουργήσει μια πραγματική αλλαγή; 

«Νομίζω πως ναι. Οι άνθρωποι έχουν επίγνωση της παρουσίας αλλά και πολλοί Ινδουιστές μοιράζονται μαζί μας. Έρχονται και ταΐζουν τους ανθρώπους και υπηρετούν τους ανθρώπους. Τώρα δεν βλέπουμε ποτέ έναν άνθρωπο να βρίσκεται έξω στο δρόμο να πεθαίνει. Έχει δημιουργήσει μια παγκόσμια ευαισθητοποίηση για τους φτωχούς.»

-Πέρα απ’ το να δείχνετε τους φτωχούς στον κόσμο, έχετε μεταφέρει οποιοδήποτε μήνυμα σχετικά με το πώς να εργάζεται κανείς με τους φτωχούς; 

«Πρέπει να τους κάνεις να αισθάνονται ότι αγαπιούνται και είναι επιθυμητοί. Είναι ο Ιησούς για μένα. Πιστεύω σε αυτό πολύ περισσότερο από το να κάνεις μεγάλα πράγματα γι’ αυτούς.»  

-Ποια είναι η μεγαλύτερη ελπίδα σας εδώ στην Ινδία; 

«Να δώσω τον Ιησού σε όλους.»

-Τι πιστεύετε για τον Ινδουισμό; 

«Αγαπώ όλες τις θρησκείες, αλλά είμαι ερωτευμένη με τη δική μου. Καμία συζήτηση. Αυτό είναι που πρέπει να αποδείξουμε σε αυτούς. Βλέποντας αυτό που κάνω, συνειδητοποιούν ότι είμαι ερωτευμένη με τον Ιησού.»  

-Και θα έπρεπε να αγαπήσουν κι αυτοί τον Ιησού;

«Φυσικά, αν θέλουν ειρήνη, αν θέλουν χαρά, ας τους αφήσουμε να βρούνε τον Ιησού. Αν οι άνθρωποι γίνονται καλύτεροι Ινδουιστές, καλύτεροι Μουσουλμάνοι, καλύτεροι Βουδιστές από τις πράξεις μας της αγάπης, τότε υπάρχει κάτι άλλο που καλλιεργείται εκεί. Έρχονται πιο κοντά και πιο κοντά στο Θεό. Όταν έρχονται πιο κοντά, θα πρέπει να επιλέξουν.»  

-Εσείς και ο Ιωάννης Παύλος ΙΙ, μεταξύ άλλων Εκκλησιαστικών ηγετών, μιλήσατε εναντίων ορισμένων τρόπων ζωής στη Δύση, εναντίον του υλισμού και της άμβλωσης. Πόσο θορυβημένη είστε; 

«Λέω πάντα ένα πράγμα: Αν μια μητέρα μπορεί να σκοτώσει το ίδιο της το παιδί, τότε τι έχει μείνει από τη Δύση ώστε να καταστραφεί; Είναι δύσκολο να εξηγηθεί, αλλά είναι ακριβώς αυτό.»

-Όταν μιλήσατε στο Πανεπιστήμιου του Χάρβαρντ πριν από λίγα χρόνια, είπατε ότι η άμβλωση ήταν ένα μεγάλο κακό και το κοινό αποδοκίμασε. Τι σκεφτήκατε όταν το κοινό σας αποδοκίμαζε; 

«Το προσέφερα στον Κύριό μας. Είναι όλα γι' Αυτόν, δεν είναι; Τον άφησα Εκείνον να πει ό,τι θέλει.»

-Αλλά αυτοί οι άνθρωποι που σας αποδοκίμασαν θα λέγατε ότι δεν θέλουν και αυτοί μόνο το καλύτερο για τις γυναίκες; 

«Μπορεί. Αλλά πρέπει να πούμε την αλήθεια.»

-Και αυτή είναι; 

«Δεν έχουμε κανένα δικαίωμα να σκοτώνουμε. Ου φονεύσεις, μια εντολή του Θεού. Και παρόλα αυτά θα έπρεπε να σκοτώνουμε τον αβοήθητο, το μικρό; Βλέπετε εξαπτόμαστε επειδή οι άνθρωποι ρίχνουν βόμβες και τόσοι πολλοί σκοτώνονται. Για τους ενήλικες, υπάρχει τόση πολλή έξαψη στον κόσμο. Αλλά γι’ αυτό το μικρό στη μήτρα, ούτε καν ένας θόρυβος; Δεν μπορεί καν να δραπετεύσει. Αυτό το παιδί είναι το φτωχότερο των φτωχών.»

-Είναι ο υλισμός στη Δύση ένα εξίσου σοβαρό πρόβλημα; 

«Δεν ξέρω. Έχω τόσα πολλά πράγματα να σκεφτώ. Προσεύχομαι πολύ γι' αυτό, αλλά δεν έχω κυριευτεί από αυτό. Πάρτε τη σύναξή μας, για παράδειγμα, έχουμε πολύ λίγα, έτσι δεν έχουμε τίποτα για να απορροφηθούμε απ’ αυτό. Όσο περισσότερα έχεις, τόσο περισσότερο θα είσαι απασχολημένος, τόσο λιγότερα θα δίνεις. Αλλά όταν έχεις τα λιγότερα πιο πολύ ελεύθερος θα είσαι. Η φτώχεια για εμάς είναι ελευθερία. Δεν είναι ταπείνωση, εκκλησιαστική ποινή. Είναι χαρούμενη ελευθερία. Δεν υπάρχει τηλεόραση εδώ, ούτε αυτό, ούτε εκείνο. Αυτή είναι η μόνη θερμάστρα σε ολόκληρο το σπίτι. Δεν έχει σημασία πόσο ζεστό είναι, και είναι για τους επισκέπτες. Αλλά είμαστε απόλυτα ευτυχισμένοι.»

-Πώς βρίσκετε τους πλούσιους τότε; 

«Βρίσκω τους πλούσιους πολύ φτωχότερους. Μερικές φορές είναι πιο μοναχικοί μέσα τους. Ποτέ δεν είναι ικανοποιημένοι. Χρειάζονται πάντα κάτι περισσότερο. Δεν λέω ότι όλοι τους είναι έτσι. Δεν είναι όλοι το ίδιο. Βρίσκω ότι η φτώχεια δύσκολα αφαιρείται. Η πείνα για αγάπη είναι πολύ πιο δύσκολο να αφαιρεθεί από την πείνα για ψωμί.»

-Ποιο είναι το πιο θλιβερό μέρος που έχετε επισκεφτεί; 

«Δεν ξέρω. Δεν μπορώ να θυμηθώ. Είναι λυπηρό να βλέπεις ανθρώπους να υποφέρουν, ειδικά τη διαλυμένη οικογένεια, αντιπαθή, παραμελημένη. Είναι μια μεγάλη θλίψη· είναι πάντα τα παιδιά που υποφέρουν περισσότερο όταν δεν υπάρχει αγάπη μέσα στην οικογένεια. Αυτό είναι φοβερός πόνος. Πολύ δύσκολο επειδή δεν μπορείς να κάνεις τίποτα. Αυτή είναι η μεγάλη φτώχεια. Αισθάνεσαι αβοήθητος. Αλλά αν πάρεις ένα άτομο που πεθαίνει από την πείνα, θα του δώσεις φαγητό και αυτό ήτανε.»

-Υπάρχει μια κριτική για την πολύ αυστηρή αγωγή κάτω από την οποία εσείς και οι Αδελφές σας ζουν. 

«Το επιλέξαμε αυτό. Αυτή είναι η διαφορά ανάμεσα σε εμάς και τους φτωχούς. Γιατί τί θα μας φέρει πιο κοντά στους φτωχούς ανθρώπους μας; Πώς μπορούμε να είμαστε ειλικρινείς σε αυτούς αν ζούσαμε μια διαφορετική ζωή; Αν έχουμε οτιδήποτε μπορούν τα χρήματα να δώσουν, που ο κόσμος μπορεί να δώσει, τότε ποια η σύνδεσή μας με τους φτωχούς; Τι γλώσσα θα τους μιλήσω; Τώρα αν οι άνθρωποι μου πούνε ότι είναι τόσο καυτερό, μπορώ να πω να έρθουν να δουν το δωμάτιό μου.»

-Τόσο καυτερό; 

«Ακόμη πιο καυτερό, επειδή υπάρχει μια κουζίνα από κάτω. Ένας άνθρωπος ήρθε και έμεινε εδώ ως μάγειρας στο σπίτι των παιδιών. Ήταν πλούσιος πριν και έγινε πολύ φτωχός. Έχασε τα πάντα. Ήρθε και είπε, "Μητέρα Τερέζα, δεν μπορώ να φάω αυτό το φαΐ." Είπα: "το τρώω αυτό καθημερινά." Με κοίταξε και μου είπε: "Το τρώτε κι εσείς; Εντάξει, θα το φάω κι εγώ." Και έφυγε απόλυτα ευτυχής. Τώρα αν δεν μπορούσα να του πω την αλήθεια, αυτός ο άνθρωπος θα είχε παραμείνει παγερός. Δεν θα είχε ποτέ αποδεχτεί τη φτώχεια του. Ποτέ δεν θα είχε δεχθεί να έχει αυτό το φαγητό όταν είχε συνηθίσει σε άλλα είδη φαγητών. Αυτό τον βοήθησε να συγχωρήσει, να ξεχάσει.»

-Ποια είναι η πιο χαρούμενη χώρα που έχετε επισκεφθεί ποτέ;

«Το Καλιγκάτ. Όταν οι άνθρωποι πεθαίνουν εν ειρήνη, εν τη αγάπη του Θεού, είναι ένα θαυμάσιο πράγμα. Για να δείτε τους φτωχούς ανθρώπους μας ευτυχισμένους μαζί με τις οικογένειές τους, αυτά είναι όμορφα πράγματα. Ο πραγματικός φτωχός γνωρίζει τι είναι η χαρά.»

-Υπάρχουν άνθρωποι που θα έλεγαν ότι είναι μια ψευδαίσθηση να πιστεύουμε στη χαρά των φτωχών, ότι θα πρέπει να τους δοθούν κατοικίες, υπερυψωμένες. 

«Το υλικό δεν είναι το μόνο πράγμα που δίνει χαρά. Κάτι σπουδαιότερο από αυτό, η βαθιά αίσθηση της ειρήνης στην καρδιά. Είναι περιεχόμενα. Αυτή είναι η μεγάλη διαφορά μεταξύ πλουσίων και φτωχών.»

-Αλλά τι γίνεται με εκείνους που είναι καταπιεσμένοι; Ποιοί ωφελούνται; 

«Πάντα θα υπάρχουν άνθρωποι σαν αυτούς. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο πρέπει να έρθουμε και να μοιραστούμε τη χαρά της αγάπης μαζί τους.» 

-Θα έπρεπε ο ρόλος της Εκκλησίας να είναι μόνο να κάνει τους φτωχούς τόσο χαρούμενους εν Χριστώ όσο μπορούν να γίνουν; 

«Εσείς και εγώ, είμαστε η Εκκλησία, έτσι δεν είναι; Πρέπει να μοιραζόμαστε με τους ανθρώπους μας. Τα δεινά σήμερα είναι επειδή οι άνθρωποι θησαυρίζουν, δεν δίνουν, δεν μοιράζονται. Ο Ιησούς το έκανε πολύ σαφές. Ό,τι κάνετε σε έναν από τούτους τους ελαχίστους αδελφούς μου, το κάνατε σε μένα. Δίνοντας ένα ποτήρι νερό, το δίνετε σε μένα. Παίρνετε ένα μικρό παιδί, παίρνετε εμένα. Ξεκάθαρα.»

-Εάν μιλήσετε με έναν πολιτικό ηγέτη που θα μπορούσε να κάνει περισσότερα για το λαό του, θα του λέγατε ότι πρέπει να κάνει κάτι καλύτερο; 

«Δεν το λέω έτσι. Λέω μοιραστείτε τη χαρά της αγάπης με τους ανθρώπους σας. Επειδή ο πολιτικός ίσως δεν μπορεί να κάνει τη σίτιση όπως το κάνω εγώ. Αλλά θα έπρεπε να είναι σαφές στο μυαλό του να δώσει τους κατάλληλους κανόνες και τις κατάλληλες ρυθμίσεις για να βοηθήσει το λαό του.»

-Είναι δουλειά μου να κρατάω τους πολιτικούς ειλικρινείς, και δουλειά σας να μοιράζεστε τη χαρά με τους φτωχούς. 

«Ακριβώς. Και θα είναι για το καλό των ανθρώπων και τη δόξα του Θεού. Αυτό θα είναι πραγματικά εποικοδομητικό. Όπως ένας άνθρωπος μου λέει ότι φθείρεται τους ανθρώπους δίνοντάς τους ψάρι να φάνε. Πρέπει να τους δώσετε ένα καλάμι να πιάσουν το ψάρι. Και είπα ότι οι άνθρωποί μου δεν μπορούν καν να σταθούν, ακόμα λιγότερο να κρατήσουν ένα καλάμι. Αλλά θα τους δώσω το ψάρι να φάνε, και όταν είναι αρκετά δυνατοί, θα τους παραδώσω σε σας. Και θα τους δώσετε το καλάμι να πιάσουν το ψάρι. Αυτός είναι ένας όμορφος συνδυασμός, δεν είναι;» 

-Γνωρίσατε κάποτε τον Μεγκίστου Χάιλε Μίριαμ, τον πιο φοβιστικό κομμουνιστή ηγέτη της Αιθιοπίας και έναν ορκισμένο άθεο. Τον ρωτήσατε αν είπε τις προσευχές του. Γιατί το ρισκάρατε; 

«Είναι ένα ακόμη παιδί του Θεού. Όταν πήγα στην Κίνα, ένας από τους κορυφαίους αξιωματούχους με ρώτησε, "Τι είναι ένας κομμουνιστής για σας;" Είπα: "παιδί του Θεού." Τότε το επόμενο πρωί οι εφημερίδες ανέφεραν ότι η Μητέρα Τερέζα είπε ότι οι κομμουνιστές είναι παιδιά του Θεού. Ήμουν χαρούμενη γιατί ύστερα από πολύ, πολύ καιρό το όνομα του Θεού τυπώθηκε στις εφημερίδες της Κίνας. Όμορφο.»

-Η δουλειά σας και η πνευματικής σας ζωή γίνονται ευκολότερες με το καιρό; 

«Ναι, όσο πιο κοντά ερχόμαστε στον Ιησού, τόσο περισσότερο γινόμαστε το έργο. Επειδή ξέρετε για ποιόν το κάνετε, με ποιους το κάνετε και για ποιους το κάνετε. Αυτό είναι πολύ σαφές. Γι’ αυτό χρειαζόμαστε καθαρή καρδιά για να δούμε το Θεό.»

-Ποια είναι τα σχέδιά σας για το μέλλον; 

«Να πάρω μόλις μια μέρα. Το χθες έφυγε. Το αύριο δεν έχει έρθει. Έχουμε μόνο το σήμερα να αγαπάμε τον Ιησού.»

-Ο κόσμος θέλει να μάθει περισσότερα για εσάς.  

«Όχι, όχι. Αφήστε τους να έρθουν να μάθουν τους φτωχούς. Θέλω να αγαπήσουν τους φτωχούς. Θέλω να προσπαθήσουν να βρούνε τους φτωχούς στις οικογένειές τους πρώτα, να φέρουν ειρήνη και χαρά και αγάπη στην οικογένεια πρώτα.» 

Για περισσότερες πληροφορίες ανατρέξτε στην ιστοσελίδα: http://www.motherteresa.org/