Ο μοναδικός στον κόσμο διδάκτωρ Ψυχολογίας που οι «τόνοι» των ψυχοφαρμάκων και οι συνθήκες εγκλεισμού του σε ψυχιατρικό ίδρυμα ήταν η αφορμή να βοηθήσει άλλους ανθρώπους. 

Γράφει η Αιμιλία Πανταζή 

Ο Γερμανός Πέτερ Λέμαν σπούδασε Κοινωνική Εργασία στο Βερολίνο. Από τα είκοσι εφτά του χρόνια εγκλείστηκε παρά τη θέλησή του σε δημόσιο ίδρυμα ψυχιατρικής της Στουγκάρδης. Οι «τόνοι» των ψυχοφαρμάκων και οι συνθήκες εγκλεισμού του δεν κατάφεραν να τον πτοήσουν. «Απεξαρτητοποιήθηκε» από κάθε είδους φαρμακευτική αγωγή, διέφυγε από την μέγγενη της ψυχιατρικής κλινικής και από το 1980 ξεκίνησε να δραστηριοποιείται σε ομάδες αυτοβοήθειας στο Βερολίνο, οι οποίες και ανέπτυξαν έντονο πολιτικό αντιψυχιατρικό λόγο. 

Σκοπός του να ιδρύσει φωλιές προστασίας από την ψυχιατρική βία. 

Το 1989 δημιουργεί το σύλλογο, (Verein zum Schutz vor psychiatrischer Gewalt e.V.), ενώ δύο χρόνια αργότερα ακολουθεί το (ENUSP), όπου διατέλεσε πρόεδρος του. Γίνεται μέλος της συντακτικής επιτροπής του βρετανικού επιστημονικού περιοδικού Journal of Critical Psychology, Counselling and Psychotherapy και μέλος του Δ.Σ. της γερμανικής «Συνομοσπονδίας Ανθρώπων με ψυχιατρική εμπειρία» (Bundesverbands Psychiatrie-Erfahrener e.V.). Εισχωρεί στους κόλπους του κινήματος της «ανθρωπιστικής αντι-ψυχιατρικής» και ασχολείται με την έρευνα της Κοινωνικής παιδαγωγικής. Το 2010 αναγορεύτηκε σε επίτιμος διδάκτωρ Ψυχολογίας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Η δράση του συνεχίζεται συμμετέχοντας σε πολυάριθμες ακόμη πρωτοβουλίες. Συγγράφει και εκδίδει βιβλία ψυχοκοινωνικού ενδιαφέροντος. 

Ο Πέτερ Λέμαν με προσωπική φρικτή εμπειρία από την ιδρυματοποίησή του σε ψυχιατρείο είχε αναφέρει σε συνέντευξή του στο ΒΗΜΑ: «Δεν μου έδωσαν βοήθεια, μου έδωσαν μόνο ψυχοφάρμακα. Είχα καταλήξει σαν φυτό παίρνοντας καμιά εικοσαριά χάπια την ημέρα.Οι γιατροί πίστευαν ότι ήμουν ξεγραμμένος και δεν μου επέτρεπαν καν να έχω πρόσβαση στον ψυχιατρικό μου φάκελο.Και όμως κατάφερα να επιβιώσω. Όχι χάρη στα φάρμακα αλλά χάρη στις δικές μου δυνάμεις και στους (ελάχιστους) φίλους που μου είχαν απομείνει όταν με "πέταξαν" έξω από το ψυχιατρείο εν μια νυκτί». 

Προσπαθώντας να συγκρίνει όσα έζησε εκείνος με την σύγχρονη ψυχιατρική πραγματικότητα αναφέρει: «Η σύγχρονη κοινωνία έχει εθιστεί στα ψυχοφάρμακα ως την εύκολη λύση και δυστυχώς οι ψυχίατροι υποστηρίζουν αυτή τη νοοτροπία. Αυτό που δεν μας λένε ωστόσο είναι ότι τα εν λόγω χημικά, πρώτον, έχουν σοβαρότατες παρενέργειες, δεύτερον προκαλούν σοβαρό εθισμό και, τρίτον, μακροπρόθεσμα καταπολεμούν απλώς τα συμπτώματαχωρίς να λύνουν τα προβλήματα που υποβόσκουν». 

Υποστηρίζει την επιλογή του δρόμου της «αντι-ψυχιατρικής», 

«Αυτό όμως είναι δύσκολο. Και στις ημέρες μας ψάχνουμε την εύκολη λύση: φάρμακα.Για τα παιδιά που δεν συγκεντρώνονται εύκολα, για τις γυναίκες που πιέζονται συναισθηματικά σε μια φαλλοκρατική κοινωνία,για τους ηλικιωμένους πουβυθίζονται στην κατάθλιψη,για τα ζευγάρια που είναι δυστυχισμένα στον γάμο τους. Η λίστα δεν έχει τέλος» Όμως, τι σημαίνει «αντι-ψυχιατρική»; «Προχωρεί ένα βήμα πιο πέρα και αναπροσδιορίζει τον ρόλο του επαγγελματία. Ο ψυχίατρος είναι εκεί για να σε βοηθήσει, να σε καθοδηγήσει, να είναι συνοδοιπόρος στην ανάρρωση. Όχι για να "ναρκώσει" τα προβλήματά σου μέσω των φαρμάκων. Η χημική αντιμετώπιση πρέπει πάντα να αποτελεί την έσχατη λύση»