Ο δημοφιλέστερος επιστήμονας αυτού του πλανήτη, Στίβεν Χόκινγκ, πιστεύει πως αν δεν θέλουμε να εξαφανιστούμε ως ανθρώπινο γένος, θα πρέπει αναγκαστικά να στραφούμε στο διάστημα.







Γράφει η Αιμιλία Πανταζή


Προσπαθεί συνεχώς να αποδείξει την ύπαρξη πολιτισμών σε άλλους πλανήτες. Πρόσφατα ανακοίνωσε τη συνεργασία του με τον Ρώσο δισεκατομμυριούχο και λάτρη της Φυσικής, Γιούρι Μίλνερ, για ακόμη άλλη μια αποστολή αναζήτησης εξωγήινων πολιτισμών.
Το συγκεκριμένο πρότζεκτ δεκαετούς διάρκειας ονομάζεται Breakthrough Listen και θα επιχειρήσει να εντοπίσει εξελιγμένους εξωγήινους που να εκπέμπουν ραδιοσήματα. Στόχος των επιστημόνων η ανάλυσή των ραδιοεπικοινωνιών και η πιθανή περαιτέρω αξιοποίησή τους. Ο Στίβεν Χόκινγκ θα έχει καίριο επιστημονικό συμβουλευτικό ρόλο.

«Για να καταλάβουμε το σύμπαν, πρέπει να γνωρίζουμε τις ιδιότητες των ατόμων, των δυνάμεων που τα ενώνουν, τη γέννηση και τον θάνατο των αστέρων, τον χορό των γαλαξιών ή τα μυστικά των μελανών οπών. Ωστόσο, δεν είναι αρκετό, αφού αυτές οι ιδέες δεν εξηγούν τα πάντα. Μπορούν να εξηγήσουν το φως των άστρων, όχι όμως και το φως που εκπέμπουμε από τη Γη». 

Ο Χόκινγκ είναι καθηλωμένος σε αναπηρική καρέκλα. Πάσχει από την Αμυοτροφική Πλευρική Σκλήρυνση (ALS) με την οποία διαγνώστηκε σε ηλικία 20 ετών. Η μοίρα της εκφυλιστικής νόσου τον οδηγεί στο να χάνει ένα προς ένα τα μέσα επικοινωνίας του με τον κόσμο. Το 1985 υποβλήθηκε σε τραχειοτομή. Σήμερα μιλά μόνο μέσω υπολογιστή. Η παράλυσή του καθημερινά επιδεινώνεται. Δεν μπορεί να χρησιμοποιήσει πια ούτε τα δάχτυλά του. Κι όμως είναι ευτυχισμένος…

«Δεν έχω να πω τίποτα θετικό για την ασθένειά μου, όμως με δίδαξε να μη λυπάμαι τον εαυτό μου και να εξακολουθώ να κάνω ό,τι μπορώ ακόμα. Είμαι πιο ευτυχισμένος τώρα από ό,τι ήμουν προτού αναπτύξω τις ικανότητές μου. Κάθε μαύρη τρύπα έχει μια έξοδο και δεν υπάρχει μεγαλύτερη τρύπα από εκείνη όπου βρέθηκα το 1963, όταν διαγνώστηκα από τι πάσχω.»

Αρχικά οι γιατροί δεν του έδιναν παραπάνω από τρία χρόνια ζωής. «Ειδικότερα μου είπαν ότι δεν θα ολοκλήρωνα τη διδακτορική διατριβή μου, εκμηδένισαν τις προσδοκίες μου και από εκείνη τη στιγμή όλα μοιάζουν με δώρο». Δώρο που μεταφράζεται και σε: «Συνέπεια και αποφασιστικότητα ενάντια στις πιθανότητες», αφού ο διάσημος πια Βρετανός αστροφυσικός αψηφά τις προβλέψεις.

Στο ενεργητικό του έχει δυο γάμους και τρία παιδιά: τον Τιμ, τη Λούσι και τον Ρόμπερτ. Η κόρη του τον έχει ήρωά της.

«Στην αρχή ο πατέρας μου έπαθε κατάθλιψη, αναρωτιόταν γιατί έπρεπε να συμβεί σε εκείνον, αλλά τελικά αποφάσισε να ζήσει και να παλέψει. Γνώρισε τη μητέρα μου, παντρεύτηκαν, τελείωσε το διδακτορικό του και έφερε την επανάσταση στον επιστημονικό κόσμο με ένα έργο που έθεσε τις μαθηματικές βάσεις της Μεγάλης Έκρηξης. Από απελπισμένος, έγινε ήρωας. Δεν παραιτείται ποτέ».

Ο Χόκινγκ εκδίδει το «Το χρονικό του χρόνου» (1988) και αναφέρεται σε έρευνες του για το διάστημα, όπως το Big Bang, οι μαύρες τρύπες και οι κώνοι φωτός. Ο τρόπος γραφής του εκλαϊκευμένος. Το βιβλίο έγινε best seller. Γιατί το έκανε;

«Λόγω της χαμηλής εκτίμησης που απολαμβάνει η επιστήμη, όλο και λιγότεροι άνθρωποι θέλουν να γίνουν επιστήμονες. Για να ανακαλύψουν τα παιδιά ότι δεν υπάρχει μεγαλύτερη συγκίνηση από αυτή της ανακάλυψης, για να αναζητήσουν τις απαντήσεις στα μεγάλα ερωτήματα: Ποιοι είμαστε; Από πού ερχόμαστε;» 

Η δίψα του για έρευνα και αναζήτηση τον κάνει να στρέφεται πάντα ψηλά – σε ταξίδια στο διάστημα… «Θέλω να συμμετάσχω σε μια διαστημική πτήση γιατί θέλω να τις ενθαρρύνω.» Τι πιστεύει; Θα χρειαστεί να εγκαταλείψουμε τον πλανήτη;

«Είναι ήδη πολύ δύσκολο να αποφευχθεί ένας κατακλυσμός στη Γη μέσα στα επόμενα εκατό χρόνια. Σε βάθος χρόνου, η ανθρωπότητα δεν πρέπει να βάζει όλα της τα αυγά σε ένα καλάθι, σε αυτόν τον πλανήτη. Καλώς εχόντων των πραγμάτων, θα καταφέρουμε να μη ρίξουμε κάτω το καλάθι μέχρι να μοιράσουμε όλο το περιεχόμενο, δηλαδή εμάς, σε άλλα μέρη. Οι σοβαρότερες απειλές που αντιμετωπίζουμε είναι το γεγονός ότι έχουμε βρεθεί στο χείλος μιας δεύτερης πυρηνικής εποχής και μιας άνευ προηγουμένου κλιματικής αλλαγής.» 

Χρειάζεται να δράσουμε και μάλιστα αυτοσχεδιάζοντας…

«Τώρα είναι καιρός για αυτοσχεδιασμό. Είμαι σίγουρος ότι μέσα σε αυτόν τον αιώνα θα μπορέσουμε να τροποποιήσουμε την ανθρώπινη νοημοσύνη και τα ένστικτα, όπως η επιθετικότητα. Θα θεσπιστούν νόμοι ενάντια στην εφαρμογή της Γενετικής Μηχανικής σε ανθρώπους, όμως κάποιοι δεν θα αντισταθούν στον πειρασμό να βελτιώσουν χαρακτηριστικά, όπως είναι το μέγεθος τη μνήμης, η αντοχή στις ασθένειες ή η διάρκεια της ζωής. Μόλις εμφανιστούν οι υπεράνθρωποι, θα προκύψουν σοβαρά πολιτικά προβλήματα με τους μη βελτιωμένους ανθρώπους που δεν θα μπορούν να τους συναγωνιστούν. Προφανώς, θα πεθάνουν ή θα είναι ανίσχυροι. Αντίθετα, θα δημιουργηθεί μια αυτοσχεδιασμένη ράτσα πλασμάτων που θα βελτιώνει συνεχώς τον εαυτό της.»

Όπως και αν μας ακούγονται τα λόγια του Χόκινγκ… όσο εκείνος αγωνίζεται να σπάσει τα όρια της νόησης και να δημιουργεί συνεχώς νέες θεωρίες, η ανθρωπότητα οφείλει να στρέφεται στο μήνυμα που μεταδίδει η μαχητικότητα, το πείσμα και το σθένος αυτού του ανθρώπου ενάντια στις τεράστιες αντιξοότητες.

«Τι ορίζει τη μοίρα σε γη και ουρανό;» ίσως να ήταν μια ερώτηση που αξίζει να κάνουμε σε ένα ίσως μελλοντικό μας ταξίδι στο διάστημα.


Πηγή:
Aποσπάσματα από συνέντευξη του Στίβεν Χόκινγκ για την εφημερίδα La Vanguardia, (2008)