Ο δημοσιογράφος Σταμάτης Ασημένιος ζει 34 χρόνια στη Γερμανία. Τον γνωρίσαμε κυρίως μέσω των ανταποκρίσεων της Ντόιτσε Βέλε στο ΣΚΑΙ, με θέμα την «ευρωκρίση».


Συνέντευξη στην Αιμιλία Πανταζή



Σπούδασε πολιτικές επιστήμες στη Γερμανία. Μπήκε με επιτυχία στα χωράφια της δημοσιογραφίας. Η ζωή του Σταμάτη Ασημένιου πριν από την κρίση και τη δημοσιογραφία;

«Μετά την ολοκλήρωση των σπουδών μου, δίδαξα 20 χρόνια στο Πανεπιστήμιο του Έσσεν. Ασχολήθηκα κυρίως με θέματα εκπαιδευτικής πολιτικής και μετανάστευσης. Ήταν μια εξαίσια εμπειρία, η οποία με δίδαξε πολλά. Ελπίζω και οι φοιτητές μου να έμαθαν κάτι από εμένα. Η δραστηριότητα αυτή διεκόπη πριν από τέσσερα χρόνια, λόγω φόρτου εργασίας στην Ντόιτσε Βέλε. Η "ευρωκρίση" απαιτούσε το 150% των νευρώνων μου. Ουσιαστικά, η δημοσιογραφική μου ενασχόληση άρχισε πριν από 27 χρόνια, από τα "Μεταναστευτικά Νέα", την εφημερίδα των ελληνικών κοινοτήτων της Γερμανίας και συνεχίστηκε αργότερα στο ιστορικό ελληνικό πρόγραμμα της Βαυαρικής Ραδιοφωνίας, το οποίο –θυμίζω- την εποχή της δικτατορίας διηύθυνε ο Παύλος Μπακογιάννης. Λίγο αργότερα ήλθε η Ντόιτσε Βέλε, ένας σημαντικός σταθμός και μια τεράστια ευθύνη, εξαιτίας της ιστορικής της συμβολής στον αντιδικτατορικό αγώνα και της ταύτισης της με την έγκυρη ενημέρωση στη συνείδηση των Ελλήνων. Το σπίτι μου, λέω σήμερα.»





-Κι άλλη μια  φιλόξενη "οικία" η Χίος. Ξεκίνησε ταξίδι η ζωή σας με καράβια χιώτικα;

«Και συνεχίζω να ταξιδεύω με καράβια χιώτικα, όχι μόνο επειδή εμπιστεύομαι απόλυτα τους Χιώτες καπετάνιους, αλλά επειδή η Χίος είναι πηγή έμπνευσης σε όλη μου τη ζωή κι ας γεννήθηκα και μεγάλωσα στην Αθήνα. Έχω πολύ γλυκές αναμνήσεις από τη Χίο. Από το σπίτι της γιαγιάς μου στον Φραγκομαχαλά της Χώρας, από τους περιπάτους στον Κάμπο, τα μπάνια στον Καρφά και το Λιθί, τις εκδρομές στα Μεστά και στον Ανάβατο. Εκεί πάει και σήμερα ο νους μου, όταν θέλω να δραπετεύω. Προφανώς έχω ταυτίσει τη Χίο με την ελευθερία και την ξενοιασιά.»






-Πώς θα σχολιάζατε τις τελευταίες εξελίξεις στο θέμα της διαπραγμάτευσης της Αθήνας με τους δανειστές; Μπορεί η Ελλάδα να αποφύγει το grexit και με ποιους τρόπους;

«Οι τελευταίες πληροφορίες επιτρέπουν συγκρατημένη αισιοδοξία. Προκύπτουν διαρκώς προβλήματα στη διαπραγμάτευση, αλλά έχουμε μπει πλέον στην ουσία. Χάθηκε πολύτιμος χρόνος και έχει "σπάσει πολλή πορσελάνη" στις σχέσεις με τους εταίρους, ωστόσο εκτιμώ ότι -σε αυτή τη φάση- θα αποφευχθεί το grexit. Το πρόβλημα δεν είναι η σκληρή διαπραγμάτευση, αυτή αποτελεί χρέος κάθε κυβέρνησης. Το πρόβλημα εντοπίζεται στην διαπραγματευτική τακτική, στους "βολονταρισμούς" και στην έλλειψη σαφών στόχων. Η Ευρώπη λειτουργεί με συμβιβασμούς. Αυτό πρέπει να το αντιληφθούν όλοι.»


-Η γενικότερη στάση της Μέρκελ μέσα από το πρίσμα των πρόσφατων εξελίξεων, τι εντυπώσεις αφήνει;

«Στην παρούσα φάση, ο ρόλος της Μέρκελ φαίνεται πως είναι πυροσβεστικός. Η καγκελάριος θέλει την Ελλάδα στην ευρωζώνη. Οποιαδήποτε άλλη εξέλιξη θα ήταν μια πολιτική αποτυχία για τη Γερμανία και την ΕΕ και μια προσωπική ήττα για την ίδια. Ας μην ξεχνούμε ότι ακόμη και σήμερα δέχεται σφοδρές επιθέσεις για το γεγονός ότι δεν άφησε την Ελλάδα να καταρρεύσει το 2010. Αυτό φυσικά δεν σημαίνει ότι έχει το αλάθητο. Ακόμη και θιασώτες της πολιτικής διάσωσης, υποστηρίζουν ότι σε κρίσιμες φάσεις της «ευρωκρίσης» θα έπρεπε να επιδείξει μεγαλύτερη αποφασιστικότητα. Σημασία έχει τώρα να προχωρήσουν τα πράγματα και αυτό απαιτεί συναινέσεις και από τις δύο πλευρές.»

Με την Σία Κοσιώνη στο Βερολινο. Γερμανικές εκλογές, Σεπτέμβριος 2013

-Η ανθρωπιστική κρίση της χώρας μας πώς αντιμετωπίζεται από τον γερμανικό λαό;

«Με συμπάθεια. Τα τελευταία χρόνια, η κατάσταση στην Ελλάδα δημιούργησε ένα κύμα συμπάθειας στον γερμανικό λαό. Η ραγδαία αύξηση της ανεργίας, η έλλειψη ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης και η φτώχεια δεν αφήνουν ασυγκίνητους τους Γερμανούς, μολονότι ακόμη και σήμερα δεν γνωρίζουν αρκετά για την κατάσταση που επικρατεί στην Ελλάδα. Πάντως, η αρχική δυσπιστία που προκάλεσαν οι αποκαλύψεις περί παραποιημένων δημοσιονομικών στοιχείων και τα κακόβουλα δημοσιεύματα μερίδας του γερμανικού τύπου, έδωσε τη θέση της σε μια θετικότερη στάση έναντι της Ελλάδας, η οποία εκφράστηκε πέρυσι και με την αλματώδη αύξηση του αριθμού των Γερμανών τουριστών που επισκέφθηκαν τη χώρα μας. Αργότερα, στα συμφραζόμενα της επιδείνωσης των ελληνογερμανικών πολιτικών σχέσεων, επιδεινώθηκε και το κλίμα. Σε γενικές γραμμές, όμως, οι Γερμανοί πολίτες θέλουν να βγει η Ελλάδα νικήτρια από την κρίση. Άλλωστε, οι περισσότερες επικρίσεις που διατυπώνονται αφορούν στις πολιτικές ελίτ της χώρας μας και όχι στους Έλληνες πολίτες.»

-Το θέμα των πολεμικών αποζημιώσεων θα λυθεί κάποτε;

«Η πρόσφατη δήλωση του προέδρου της Γερμανίας, Γιόαχιμ Γκάουκ, μας επιτρέπει να αισιοδοξούμε. Η Γερμανία δεν αρνείται τις ευθύνες της για τα δεινά που προκάλεσε στην Ελλάδα και άλλες χώρες στην εποχή του ναζισμού. Τώρα, πέραν του ηθικού της χρέους, αναγνωρίζει και οικονομική υποχρέωση. Είναι ένα σημαντικό ζήτημα που πρέπει να επιλυθεί με διάλογο μεταξύ εταίρων και νομίζω ότι θα επιλυθεί. Οι ελληνογερμανικές σχέσεις θα βελτιωθούν.»

-Οι Γερμανοί για τους Έλληνες ποια εικόνα έχουν;

«Σε γενικές γραμμές η εικόνα των Ελλήνων στη γερμανική κοινή γνώμη ήταν και είναι θετική. Μετά από μια περίοδο διαρκών επιθέσεων και συκοφαντικών δημοσιευμάτων, κυρίως από δύο έντυπα με μεγάλη επιρροή, τα οποία ενίσχυσαν διάφορα ανόητα στερεότυπα (τεμπέληδες Έλληνες κλπ), οι Γερμανοί έχουν αντιληφθεί ότι οι Έλληνες δεν χορεύουν όλη μέρα συρτάκι, αλλά εργάζονται το ίδιο σκληρά όπως εκείνοι και παραμένουν ένας φιλόξενος και φιλότιμος λαός. Κάποιοι λίγοι Γερμανοί εκμεταλλεύονται τη δύσκολη κατάσταση για να προσβάλουν την Ελλάδα και τους πολίτες της. Αλλά κάπως έτσι αντιμετωπίζουν και στην Ελλάδα κάποιοι τους Γερμανούς.»

-Το κύμα των Ελλήνων μεταναστών για εύρεση εργασίας στη Γερμανία, πώς αντιμετωπίζεται από τους Γερμανούς εργοδότες;

«Τα μηνύματα είναι πολύ θετικά, σε γενικές γραμμές. Οι Έλληνες γιατροί θεωρούνται καλοί επιστήμονες και σταδιοδρομούν, προσφέροντας υψηλής ποιότητας υπηρεσίες στο γερμανικό σύστημα υγείας. Το ίδιο ισχύει για τους μηχανικούς και άλλους εργαζομένους με υψηλή επαγγελματική κατάρτιση. Πιο δύσκολα είναι τα πράγματα για τους ανειδίκευτους, οι οποίοι αντιμετωπίζουν μεγάλα προβλήματα πρόσβασης στη γερμανική αγορά εργασίας. Πολλοί από αυτούς πέφτουν θύματα εκμετάλλευσης, όχι από Γερμανούς εργοδότες, αλλά περισσότερο από συμπατριώτες μας. Το θέμα έχει απασχολήσει και τον ελληνικό τύπο.»






-Από ποια προσωπικότητα θα πάρει συνέντευξη ο Σταμάτης Ασημένιος του το επιβάλλει σχεδόν πάντα η επικαιρότητα ή κάποιο θέμα που θέλει να αναδείξει...

«Αυτή την περίοδο, θα επιθυμούσα μια συνέντευξη με τον αυστριακό Έρβιν Σριμπφ που μεταφέρει εδώ και χρόνια ανθρωπιστική βοήθεια στην Ελλάδα.»










Έχει δυο κόρες. H μία σπουδάζει και η άλλη πηγαίνει σχολείο. Μιλούν ελληνικά και αισθάνονται Ρωμιές, μολονότι την Ελλάδα την γνωρίζουν μόνο από τις διακοπές.
Οι κόρες του γνωρίζουν για την πατρίδα του πατέρα τους. Έχει φρόντισε για αυτό και ο καλός τους δάσκαλος...

«Ο Γιώργος Παναγιωτόπουλος, πέραν της ελληνικής γλώσσας, δίδαξε Ελλάδα σε χιλιάδες ελληνόπουλα της Γερμανίας. Τον ευγνωμονούμε οι Έλληνες γονείς.»



Όταν θέλει να ξεκουραστεί, μαγειρεύει. Κι όταν ο μεγάλος φόρτος εργασίας κάνει τη μέρα δύσκολη,  θα θελε το 24ωρο να μπορούσε να διευρυνόταν.

-Πότε ανεβαίνει το αίμα στο κεφάλι;

«Όταν ακούω αφορισμούς και γενικεύσεις.»

-Νιώθετε τυχερός που ζείτε με την οικογένειά σας στη Γερμανία;

«Σε αυτή τη δύσκολη περίοδο θα έπρεπε να νιώθω τυχερός.»

-Η μεγαλύτερη ανησυχία σας;

«Ανησυχώ για πολλά πράγματα. Στη φάση αυτή με απασχολούν πολύ οι εξελίξεις στην πατρίδα μας.»





-Ευχάριστη ανθρώπινη στιγμή σε ρεπορτάζ, έχει αποτυπωθεί στη μνήμη;

«Ένα ρεπορτάζ μπορεί να αλλάξει και τη ζωή του δημοσιογράφου. Αυτό.»