Μίλησε δημοσίως κι ενόχλησε. Για το «φακελάκι» και τα ιατρικά λάθη, για τον «αλτρουισμό» των συναδέλφων του, αλλά και την άκρατη φιλαργυρία τους.

Γράφει η Γεωργία Λινάρδου

Υποστηρίζει σθεναρά ότι ο άνθρωπος κυριαρχείται από 4 σίγμα: σκέψη, συναίσθημα, σώμα και συμπεριφορά.

«Όταν τρως ψωμί, θα πέσουν και ψίχουλα. Λένε πως ο κάθε χειρουργός έχει το προσωπικό του νεκροταφείο. Υπερβολικό; Αληθινό» Τον πλουτισμό ακολουθεί η τσιγκουνιά. Και μετά; «Κακή ζωή = καλή διαθήκη», απαντά ο χειρουργός και συγγραφέας Μιχάλης Γύρας, ο πρώτος γιατρός που μίλησε δημοσίως για το φακελάκι και τα ιατρικά λάθη, όχι των άλλων, μα τα δικά του! Με πατέρα «σκληρό δεξιό», μαθήτευσε τη δεκαετία του '60 στο αυστηρό Β' Γυμνάσιο Αθηνών (βίλα Αμαλία).

Με το κεφάλι κουρεμένο γουλί, ακολουθούσε τις πορείες των οικοδόμων με τα βαριά καδρόνια, συμμετείχε στο Πολυτεχνείο και έζησε τη γένεση του συνθήματος: «Μπάτσοι-Γουρούνια-Δολοφόνοι».

Πολύ ξύλο, μα ο γιατρός δεν έβαλε... «μυαλό»!

Κάθε φορά που τον συναντώ, ο «ενοχλητικός» μα καθ' όλα σοφός Παρμενίδης επεμβαίνει στα λογικά μου, υπενθυμίζοντας πόσο «ξινή είναι η αλήθεια»!

Έπειτα από μια έντονη ζωή μεταξύ χειρουργείων, ο Μιχάλης Γύρας ζει πια στην Αίγινα, ασκώντας μια νέα «ειδικότητα», αυτήν της αλληλεγγύης και της φιλανθρωπίας.

Η ελληνική πραγματικότητα στο χειρουργείο. Πού θα κάνετε την πρώτη σας τομή;

«Στην ηθική. Η μεγαλύτερη μοναξιά του ανθρώπου είναι ηθική. Ένας άνθρωπος ο οποίος δεν είναι εντάξει και έχει διαβρωθεί, δεν μπορεί να κοιμάται, εκτός κι αν είναι γαϊδούρι»!

Στα του «οίκου» του η επόμενη τομή... «Όταν υπάρχουν γιατροί ή χειρουργοί που βάζουν μία ένδειξη: ΧΕΙΡΟΥΡΓΕΙΟ, όχι για να κάνουν καλά τον άρρωστο, αλλά για να κονομήσουν, το χάσαμε το παιχνίδι!»

 Υπήρξε ένας από τους πρώτους εγγεγραμμένους στο Εθνικό Σύστημα Υγείας το 1985, των «αλτρουιστών» τότε γιατρών. Το εγκατέλειψε το 1994.

«Μετεκπαιδεύτηκα στην Αμερική και διορίστηκα αρκετά νέος, επιμελητής στον Ερυθρό Σταυρό. Τότε, λίγοι ήταν -σε επίπεδο διευθυντών- κάτι εκβιαστές, η πλειονότητα των νέων ήταν γιατροί ταγμένοι να κάνουν το καλό. Δεν υπήρχε ρεβανσισμός. Μέχρι το 1990 τα πράγματα πήγαιναν καλά, μετά άρχισε η διάβρωση της ευμάρειας. Παιδιά που τους έκανα ειδικότητα στη χειρουργική με ρωτούσαν τι ειδικότητα να κάνουν για να βγάλουν περισσότερα λεφτά.»

 Εγχειρήσεις... for money

Τι απαντούσατε;  Έμπορος ή επιχειρηματίας!

Θυμάται το '79, όταν ήταν στο Memorial στην Αμερική. «Έβλεπα περίεργες ογκολογικές εγχειρήσεις. Τους ρώταγα: Γιατί το κάνετε αυτό; Απαντούσαν: Για τα χρήματα, for money! Νόμιζα ότι με δουλεύουν! Μετά, όμως, συνειδητοποίησα ότι πράγματι το έκαναν για τα λεφτά. Έκαναν open & close στην κοιλιά, ενώ ήξεραν πως ο καρκίνος είναι ανεγχείρητος, μόνο και μόνο για να βγάλουν λεφτά».

Αυτό συμβαίνει και στην Ελλάδα;

«Φυσικά! Το κακό είναι ότι δεν είμαστε μια οργανωμένη κοινωνία όπου ο γιατρός που κάνει λάθη ή είναι εκμεταλλευτής, τιμωρείται. Βλέπω συναδέλφους μου τραγικά ανήθικους, με σειρά δικαστικών αποφάσεων, να κρατούν τις θέσεις τους. Ο άλλος, στα Γιάννενα, επέστρεψε ενάμισι εκατομμύριο ευρώ από μίζες με ορθοπεδικά και κρατάει τη θέση του! Παραδέχεσαι ότι είσαι ανήθικος, επιστρέφεις τα χρήματα και παραμένεις στη θέση σου;» 

Γίνονται πολλά ιατρικά λάθη;

«Όταν τρως ψωμί, θα πέσουν και ψίχουλα. Λένε πως ο κάθε χειρουργός έχει το προσωπικό του νεκροταφείο. Υπερβολικό; Αληθινό. Γιατρός και χειρουργός είναι άνθρωποι και κάνουνε και λάθη.» 

Τα διορθώνεις ή τα συγκαλύπτεις με το θάνατο;

«Δυστυχώς, από πολύ νέος είχα δει με τα συμβούλια-διαβούλια ότι τα ιατρικά τους λάθη συγκαλύπτονται για να... συγκαλύψουν την υστεροφημία τους, τις ποινικές ευθύνες, και δεν τους ενδιαφέρει ο άρρωστος. Βέβαια, τα τελευταία χρόνια επειδή οι συγγενείς τούς παίρνουν χαμπάρι, τους πάνε στα δικαστήρια και καλά τους κάνουν. Δεν έχουν τη στοιχειώδη λεβεντιά να πουν: Μου συνέβη μία επιπλοκή, θα την αντιμετωπίσω! Ένας άνθρωπος που έχει πέσει σε τέτοια πράγματα, δεν κοιμάται καλά, έχει Ερινύες και βρίσκεται σε τραγική μοναξιά».

Πλούτος, έρωτας και θάνατος... 

Ο χειρουργός Μιχάλης Γύρας έχει γράψει επτά βιβλία. «Δεν απέκτησα περιουσία. Ο πλούτος μου είναι στα βιβλία μου, στις τέχνες, στην ιατρική μου. Αισθάνομαι περήφανος που με επιλέγουν και κάνω καλά τους ανθρώπους. Τα λεφτά δεν φέρνουν ευτυχία. Τους βλέπεις όλους να έχουν από τέσσερα με πέντε σπίτια, στο τέλος να παθαίνουν ένα έμφραγμα και ν' αναρωτιούνται: Για ποιο λόγο τα έκανα όλα αυτά; Αλλά πρέπει να φτάσεις εκεί για να το σκεφτείς».

Ο έρωτας ξορκίζει το θάνατο;

«Τον νικά! Όταν είσαι ερωτευμένος, δεν σκέφτεσαι το παροδικό, το φθαρτό, ούτε τον επικείμενο θάνατο. Εκεί είναι η πραγματική ζωή, να είσαι γενναίος, ν' αφήνεις το συναίσθημα να ζήσει, το παράλογο, το παρά τη λογική. Ο άνθρωπος κυριαρχείται από τα τέσσερα σίγμα: σκέψης, συναίσθημα, σώμα, συμπεριφορά. Το ένα επιδρά στο άλλο. Βέβαια, η σκέψη βάζει σε τάξη τα πράγματα, όπως το φόβο, ένα από τα πλέον κυρίαρχα συναισθήματα του εαυτού μας. Εχθρός του φόβου είναι η λογική.»

Φόβος με πολλά «ναι»;

«Ο άνθρωπος χαρακτηρίζεται στη ζωή του από τα Όχι που λέει, και όχι από τα Ναι.»

Ως παλιός μαθητής της βίλας Αμαλία (το Β' Γυμνάσιο Αθηνών) πώς νιώσατε με την επέμβαση της αστυνομίας;

«Όπου επεμβαίνει το κράτος, η αστυνομία, πρέπει να σκεφτείς γιατί το κάνει. Καλώς ή κακώς επί 22 χρόνια υπήρχε μία κατάληψη παιδιών που ήταν αναρχικοί, δηλαδή εναντίον των αστικών δομών της κοινωνίας και ζούσαν εκεί, έκαναν και εκδηλώσεις. Αυτά που λένε ότι βρήκαν μπουκάλια κ.τ.λ., είναι ιστορίες για αγρίους. Βάλανε δυο γκαζάκια και μια κατσαρόλα κι ασχολούμεθα με αυτά. Εγώ την προβοκάτσια την έζησα από μικρός. Στο Πολυτεχνείο ήταν η προβοκάτσια, της προβοκάτσιας, ω προβοκάτσια. Τα νεράντζια με τα ξυραφάκια που τα πετάγανε έξω από την πύλη και το σύνθημα «Μπάτσοι-Γουρούνια-Δολοφόνοι» ήταν της Ασφάλειας, τους είχαμε πιάσει και τους πλακώσαμε στο ξύλο».

Ξινή η αλήθεια;

«Δεν την αντέχει ο κόσμος την αλήθεια, δεν βλέπει τον εαυτό του στον καθρέφτη... Κι αυτά που σας είπα, ξινά είναι τα περισσότερα. Αντιπαθητικός θα γίνω!»

Πηγή: Κυριακάτικη Ελευθεροτυπία