Αξύριστος με ανάστατα μαλλιά και στα πόδια φορά κάτι απροσδιόριστο. 

Κατευθύνεται στα τυριά. Πριν προλάβει να τον πλησιάσει ο υπεύθυνος, χώνει ένα κομμάτι συσκευασμένο τυρί στο παντελόνι. Η πολύ γρήγορος είναι ή πολύ απελπισμένος. 

Πάει στα ψωμιά. Ξέρω τι θέλει να κάνει, να βουτήξει κι από κει ένα και ν' αρχίσει να τρώει. Μπα, δε θα ρισκάρει να χάσει και το τυρί. Ο υπάλληλος τον πλησιάζει. Δεν προλαβαίνει για άλλα «ψώνια». Γλιστρά από την έξοδο και εξαφανίζεται. 

Στα μάτια όσων βρισκόμασταν εκεί σε αυτό το σούπερ μάρκετ, στο κέντρο της Αθήνας, ο αναμαλλιασμένος γύρω στα 50, ήταν ένας απελπισμένος. Για τους ιδιοκτήτες, όμως, των μεγάλων εφοδιαστικών αλυσίδων είναι ένας shoplifter. 

Τα τελευταία χρόνια και εξαιτίας της οικονομικής κρίσης στην Ευρώπη, αυτός ο όρος ενισχύεται όλο και περισσότερο με λεπτομέρειες για το προφίλ του κλέφτη των σούπερ μάρκετ που το μοναδικό του κίνητρο είναι να καλύψει κάποια προσωπική του ανάγκη.  

Φυσικά υπάρχουν διαβαθμίσεις. Είναι ο shoplifter, ο ερασιτέχνης shoplifter, ο επαγγελματίας, ο απατεώνας κτλ. 

Το τελικό προφίλ, πάντως, καθορίζεται από τον τρόπο που επιλέγει να αφαιρέσει κάποια προϊόντα: shoplifting, boosting, shrinkage, five-finger, discount κτλ. και φυσικά από το κίνητρο. 

Σύμφωνα με την ελληνική επιτροπή ECR που έχουν συστήσει κορυφαίοι παίκτες της εφοδιαστικής αλυσίδας τροφίμων (σούπερ μάρκετ και βιομηχανίες), οι κλοπές αποτελούν διαχρονικό πρόβλημα, αλλά τα χρόνια της δεινής οικονομικής συγκυρίας παρουσιάζουν σημαντική αυξανόμενη τάση. 

Σε χρήμα, οι απώλειες από τις κλοπές ανέρχονται πλέον πάνω από 95 εκατομμύρια ετησίως (ECR). 

Τα προϊόντα που εμφανίζουν τη μεγαλύτερη «ζήτηση» (hot προϊόντα) είναι: λάδι, μέλι, καφές, αλκοολούχα ποτά, προϊόντα στοματικής υγιεινής, ξυριστικά, τσίχλες, σοκολάτες, καλλυντικά, μπαταρίες, τρόφιμα όπως τυριά και κρέατα. 

Πλέον, οι κλοπές σε σούπερ μάρκετ συμπεριλαμβάνονται και στα στατιστικά εγκληματικότητας της Αστυνομίας. 

Ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα; Μάλλον όχι, καθώς σε ότι αφορά στις περιπτώσεις των απλών shoplifters και όχι σε οργανωμένες καταστάσεις, αυτές δεν καταγράφονται στο σύνολο τους. 

Η περίπτωση του ανθρώπου με το τυρί είναι μία τέτοια περίπτωση. Η ή περίπτωση ενός άλλου στην Κρήτη που άνοιξε τη συσκευασία των έξι αυγών από το ράφι για να πάρει το ένα ή ενός άλλου στην Καρδίτσα που βούτηξε μερικά σαλάμια.  

Όταν κάποιος shoplifter συλλαμβάνεται, οδηγείται στη δικαιοσύνη. Για την αρπαγή ευτελών σε αξία προϊόντων, συνήθως το δικαστήριο δεν επιβάλλει ποινή. «Πεινούσα, είχα να φάω δύο μέρες. Αναγκάστηκα να κλέψω δύο κονσέρβες από το σούπερ μάρκετ. Έφυγα τρέχοντας, αλλά με έπιασαν οι αστυνομικοί με τις μηχανές. Δεν πρόλαβα να φάω». Με αυτά τα λόγια απολογήθηκε ένας 31χρόνος στο Μονομελές Πλημμελειοδικείο Θεσσαλονίκης ο οποίος έκλεψε δύο κονσέρβες από σούπερ μάρκετ στον Εύοσμο. 

Όπως προκύπτει από την ομάδα εργασίας της ECR, οι shoplifters: 

-μπαίνουν από τις άκρες των εισόδων 

-γυρίζοντας όταν υπάρχει μία κάμερα που καλύπτει 145 μοίρες (εύρος φακού) έτσι ώστε να μην φαίνεται καθαρά το πρόσωπό τους. 

-φορούν καπέλα και γυαλιά ηλίου και μέσα στο κατάστημα. 

-μπαίνουν πίσω από άλλους πελάτες και στην αρχή τους ακολουθούν σα να είναι παρέα. 

-όταν είναι παραπάνω από ένας (στην περίπτωση επαγγελματιών) ποτέ δεν μπαίνουν μαζί στο κατάστημα. 

 

Οι μέθοδοι που ακολουθούν μπορεί να είναι από την πιο απλή-απελπισμένη: «βουτάω ένα κοτόπουλο και γίνομαι καπνός», την children's go cart: κρύβω τα κλοπιμαία στο καροτσάκι του μωρού μου και τα σκεπάζω με μία κουβέρτα, το «ξεφλούδισμα»: με ένα σκληρό εργαλείο καταστρέφω τις μαγνητικές ταινίες για να μη χτυπήσει ο συναγερμός, τη «booster bag»: τυλίγω το εσωτερικό της τσάντας μου με αλουμινόχαρτο, χώνω μέσα ότι θέλω να κλέψω και φεύγω άνετα καθώς το αλουμίνιο «τυφλώνει» τον συναγερμό, καταναλώνω ότι θέλω να φάω μέσα στο σούπερ μάρκετ κτλ. Οι «προχωρημένοι», όπως προκύπτει από τη μελέτη της ECR («Κλοπές στο ράφι»), ακολουθούν τη μέθοδο «Πέτρος και Λύκος». Εξουδετερώνουν τις αντικλεπτικές κεραίες αφαιρώντας το καλώδιο της παροχής, ρίχνοντας για παράδειγμα "τυχαία" αλλά με δύναμη το καρότσι επάνω τους. 

Αυτό που μου λένε ορισμένοι από τους υπαλλήλους με τους οποίους μίλησα είναι ότι «συχνά πιά η δουλειά εξελίσσεται σε κλεφτοπόλεμο. Εκεί που πιο παλιά βλέπαμε μόνον έναν ή δύο ανθρώπους να έχουν ανοίξει μία σοκολάτα, να την τρώνε και ύστερα να πετούν την άδεια συσκευασία δίχως να πληρώσουν, τώρα βλέπουμε πολλούς περισσότερους. Ακόμη και γυναίκες με παιδιά συχνά έρχονται και τους δίνουν να φάνε κάτι, ενώ εκείνες δήθεν ψωνίζουν». 

Υπάρχουν αρκετές περιπτώσεις όπου ιδιοκτήτες σούπερ μάρκετ, αλλά και αστυνομικοί εξαντλούν την «αυστηρότητά» τους σ' αυτούς τους σαλτιμπάγκους της κρίσης, αλλά υπάρχουν και οι εξαιρέσεις. 

Πριν από ένα χρόνο, ο Arturo Scungio, ένας Ιταλός αστυνομικός απέκτησε χαρακτηριστικά ήρωα, όταν σύμφωνα με την εφημερίδα Corriere Della Sera, αντί να συλλάβει μία 76χρόνη γυναίκα η οποία έκλεψε ένα κουτί καραμέλες από ένα σούπερ μάρκετ, έβγαλε χρήματα και πλήρωσε τα κλοπιμαία. «Ήταν φοβισμένη, έτρεμε», εξομολογήθηκε ο Scungio: «Κατάλαβα αμέσως πως δεν είναι κάποια πλούσια, αλλά ένας άνθρωπος που βασανίζεται να τα βγάλει πέρα το μήνα...» 

Τι θυμήθηκα τώρα... 

Παραμονή πρωτοχρονιάς, άντρες της Ομάδας Δίας εκλήθησαν από υπεύθυνο σούπερ μάρκετ, για να απομακρύνουν έναν άστεγο όχι εντός αλλά εκτός του καταστήματος που είχε κουρνιάσει πίσω από ένα μηχάνημα ανακύκλωσης. Σύμφωνα με αυτόπτη μάρτυρα ένας από τους αστυνομικούς που τον πλησίασε, «με το χέρι στη θήκη του όπλου», φώναζε: «Βγες έξω ρε! Μπροστά ρε να σε βλέπουμε!» Εν τέλει ο τρομοκρατημένος ρακένδυτος συνελήφθη και η τάξη αποκαταστάθηκε...