Υπάρχουν ποιητές σήμερα; Οι άνθρωποι γράφουν;

Γράφει ο Περικλής Καραχάλιας 

Μέσα σε ενάμιση χρόνο έχουν κυκλοφορήσει τρεις ποιητικές συλλογές της, η «Μάχη ερώτων» (e-book), οι «ψυχές από μολύβι» (δωρεάν διάθεση μέσω του ιστότοπου texni.org.) και η «επανάσταση σιωπής», το πρώτο έντυπο βιβλίο της. 

Ασχολείται με τις δημόσιες σχέσεις γνωστού Ομίλου της Ελλάδας, είναι μητέρα δύο παιδιών, γράφει ερωτικά ποιήματα και πιστεύει ότι από τα λάθη μαθαίνουμε. 

Με άγγιξαν τα ποιήματα της, μιλήσαμε στο Facebook, ανταλλάξαμε απόψεις και κανονίσαμε να βρεθούμε Παρασκευή απόγευμα, για να τις μοιραστώ και μαζί σας. 

Περιμένοντας την στη μαρίνα Ζέα μετά τη δουλειά της, είχα στο μυαλό ότι θα συναντήσω άλλη μια «ποιοτική» ψυχρή κυρία. Διαψεύστηκα με το που με πλησίασε. Προσεγμένη και χαμογελαστή, συστηθήκαμε και πρότεινε να πάμε για καφέ σε ένα μαγαζί, δίπλα στη θάλασσα, όπου έχει γράψει πολλά από τα ποιήματά της. 

Ενώ φτάνει ο ζεστός καφές και έχοντας σπάσει τον πάγο, καθώς είναι πολύ ευχάριστη παρέα και με αναπτυγμένη την αίσθηση του χιούμορ, είπα -καθυστερημένα- να ηχογραφήσω τη συνομιλία μας, μιας και ξεχαστήκαμε με την κουβέντα. Γελάσαμε πολύ και οι δυο και κάναμε μια όμορφη συζήτηση - δεν μου πάει καρδιά να πω συνέντευξη-σχετικά με το έργο της και τις απόψεις της για τον έρωτα και την ποίηση. 

Λίγα πράγματα που έμαθα για τη Νίκη με μια πρώτη προσέγγιση... Είναι, όπως και παραδέχεται, ειλικρινής μέχρι αηδίας, γι’ αυτό πολλές φορές την παρεξηγούν, αλλά προτιμάει να είναι αληθινή, παρα να πει κάτι πισώπλατα. Κρατάει ζωντανό το παιδί μέσα της, γι’ αυτό άλλωστε της αρέσει να ακούει δυνατά μουσική και να χορεύει μόνη στο σπίτι ή με τα παιδιά της! Παρόλα αυτά γράφει «υπό θλίψη» για ευσεβείς (ανεκπλήρωτους) πόθους, όπως τους αποκαλεί, και η σχέση της με το κοινό της είναι σχέση λατρείας και σεβασμού, μια έννοια που παίζει μεγάλο ρόλο στη ζωή της. «Η ψυχή γράφει η πένα ακολουθεί» το μότο της, μιας και γράφει από τα 20 της, ωστόσο δεν έδειξε τίποτα σε κανένα μέχρι και πριν κάποια χρόνια, έχοντας κάνει αισθητή την παρουσία της στη νεοελληνική ποίηση τα τελευταία δυο, σχεδόν, χρόνια. 

Ενώ η ώρα περνάει, η συζήτηση ρέει όμορφα με φόντο τη γαλήνια θάλασσα, μου έρχεται στο μυαλό ο τίτλος του νέου της βιβλίου, «Επανάσταση σιωπής». 

Εμείς καλά περνάμε εδώ, αλλά μια σιωπή «επαναστατεί». (γέλια) Πως το καταφέρνει; 

«Μπορεί όταν σταματήσει η σιωπή κάποια στιγμή, να ακούσεις κραυγές. Το βιβλίο χωρίζεται σε δυο ενότητες, η πρώτη ενότητα είναι τα ποιήματα και η δεύτερη οι κραυγές. Αυτές είναι κάποια μικρά δίστιχα ή τρίστιχα, τα οποία έστω με τόσο λίγους στίχους λένε πάρα πολλά. Οπότε η σιωπή παύει και δίνει χώρο στις κραυγές. Αρχίζεις να "μιλάς". Αυτό έκανα». 

-Το περιεχόμενο είναι Νίκη Ταγκάλου, δηλαδή σε προσωπικό επίπεδο; 

«Βέβαια. Και γράφω στο οπισθόφυλλο ότι είναι μια εξομολόγηση αυτό το βιβλίο. Άνθρωποι που με ήξεραν, μου λένε γράφεις εσένα...είσαι εσύ! Η γραφή μου είναι βιωματική». 

 

-Μάλιστα! Και πίστευες ότι αυτή η εξομολόγησή σου θα έχει αποδέκτη κάποιον που μπορεί μάλιστα και να ταυτιστεί με τη Νίκη; 

«Δεν με απασχολούσε τότε αυτό. Αλλά τελικά αυτό έγινε. Και χαρακτηριστικά κάτι που μου άρεσε πάρα πολύ και μάλιστα πρόσφατα μια αναγνώστριά μου είπε ότι η ψυχή σου είναι ένα μεγάλο κοινόβιο. Γιατί έχει ταυτιστεί πάρα πολύς κόσμος και περισσότερο γυναίκες». 

  

Ένα ζεστό χαμόγελο μετά την απάντησή της, μια γουλιά καφέ και συνεχίζουμε... 

-Ταυτίζονται πολλοί άνδρες; Να σου πω την αλήθεια, μπερδεύομαι λίγο με την άποψη ότι οι άνδρες εκφράζουμε πιο δύσκολα ή ίσως με μικρότερη ένταση το συναίσθημα, γιατί όπως λέει και το γνωστό παραμυθάκι οι γυναίκες είναι πιο ευαίσθητα πλάσματα στον έρωτα συνεπώς εκφράζονται ευκολότερα. 

«Μεγάλο ποσοστό από τους αναγνώστες μου είναι άνδρες. Και δεν πιστεύω αυτή την άποψη. Ο έρωτας δεν έχει φύλο. Είτε άνδρας, είτε γυναίκα, το θέμα είναι να νιώθεις και να μπορείς να το δείξεις. Κι εγώ δεν εκφράζω εύκολα το συναίσθημά μου, δεν μπορώ. Έχει τύχει να θέλω να πω πράγματα και να μη μου βγαίνουνε, με λέξεις από το στόμα και να τις γράψω και να τις δώσω. Πιο εύκολα μου βγαίνει να γράψω ένα κατεβατό σε mail, παρά να το πω! Ραβασάκι»! (γέλια) 

-Και κοκκινίζεις κιόλας,ε; 

«Ναι...» (γέλια) 

-Μιας και μιλάμε για συναισθήματα, τι πιστεύεις για την αξία του έρωτα σήμερα ; Τον έχουν επηρεάσει τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης (Facebook, Zoosk, κλπ); 

«Δεν έχει αλλάξει αυτή η αξία...οι άνθρωποι αλλάζουν. Ίσως βλέπουν διαφορετικά τα πράγματα, ίσως θέλουν ν’ αποφεύγουν καταστάσεις, στενοχώριες , να μη θέλουν ν’ ασχοληθούν, αλλά ο έρωτας δεν αλλάζει. Είναι ανάλογο με τον κάθε άνθρωπο και η έντασή του, όπως και ο τρόπος που επιλέγει να τον βιώσει». Ωστόσο, ο έρωτας είναι έρωτας. Τελεία και παύλα. Δυστυχώς τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης επηρεάζουν. Όλα αυτά τα μέσα δεν πρέπει να τα βλέπουμε σαν γραφεία συνοικεσιών. Είμαι κάθετη σ’ αυτό. Γιατί ο κάθε άνθρωπος, κρύβεται πίσω από μια οθόνη και δείχνει στον άλλον εκείνο που αυτός θέλει να δείξει, με αποτέλεσμα να «ερωτεύεσαι» αυτό που σου προβάλλει κι ας μην ισχύει στην πραγματικότητα. Έχω ακούσει τραγικά περιστατικά. Δε γίνεται να θες να βρεις τον έρωτα της ζωής σου πίσω από μια οθόνη. Ψευδαίσθηση, απλά ή επιλεκτική πραγματικότητα». 

Και έχοντας ξεφύγει, ανταλλάσσοντας τις απόψεις μας, επιστρέφω στο βιβλίο της Νίκης... 

-Ένα από τα αγαπημένα μου ποιήματα είναι το «Δοκιμα-ζω». Με «ιντρίγκαρε» ο προτελευταίος στίχος από το ποίημα «σέβομαι ο,τι εσείς ξεφτιλίζετε». Τι ξεφτιλίζει ποιος; Βοήθησ;e με... 

«Αναφέρομαι στον κόσμο γενικά. Οι άνθρωποι σήμερα έχουνε χάσει και έχουνε χαθεί μέσα στο τι αξίζει και τι όχι. Η ουσία και η ευτυχία βρίσκεται σε πολύ απλά πράγματα. Κι ο άνθρωπος γενικά, βάζοντας και μένα μέσα, το έχει ξεχάσει. Σ’ αυτό φταίει και το γεγονός ότι βρισκόμαστε σε μια εποχή καταναλωτισμού , ρε παιδί μου, δίνουμε σημασία σε άλλα πράγματα, σε υλικά, στο πώς θα περνάμε καλά, στο θεαθήναι και ξεχνάμε τα απλά. Ο έρωτας δεν πρέπει να είναι σύνθετος, αλλά απλός! Μόνο τότε το καταλαβαίνεις... όταν βρίσκεσαι σε μια αγκαλιά ή σου δίνουν ένα φιλί . Νομίζω δεν υπάρχει κάτι καλύτερο. Ακόμα χαλιόμαστε εξαιτίας του εγωισμού, με καυγάδες και χίλια δυο. Ο έρωτας δε χωράει εγωισμό. Με τον εγωισμό βγάζεις τον κακό σου εαυτό και έτσι μπορεί να τον χάσεις χωρίς να το καταλάβεις. Οπότε εγώ σέβομαι αυτά τα «απλά» πράγματα. Όχι ότι δεν υπάρχουνε στιγμές που θα φερθείς άσχημα σ’ έναν άνθρωπο. Ίσως αν δε σε σέβεται . Εννοείται ότι όλοι πρέπει να δίνουμε σεβασμό, αλλά να τον εισπράττουμε κιόλας». 

Φυσικά, τον σεβασμό δεν τον απαιτείς, αν δεν τον δίνεις... άλλη μια γουλιά καφέ και... 

-Εσένα ποια από τα ποιήματά σου σ’ αγγίζουν περισσότερο; 

«Το κοριτσάκι, η τιμή μου, όπως και τα: αποστάγματα, είναι τα αγαπημένα μου. Και τελείως αληθινά... Είναι Νίκη μέχρι το κόκκαλο. Το "κοριτσάκι" είμαι εγώ. Τα "αποστάγματα", τα έχω απαγγείλει μάλιστα». 

-Ως φαν λοιπόν κι εγώ, επισκέφτηκα το προσωπικό σου blog (ΝΙΚΗ ΤΑΓΚΑΛΟΥ), που περιέχει κάθε σου ποίημα και συνοδεύεται από μια φωτογραφία. Ξέροντας ότι έχεις εργαστεί και ως φωτογράφος, είναι δικές σου φωτογραφίες ; 

«Όχι, η αλήθεια είναι ότι έχω να ασχοληθώ πολλά χρόνια με τη φωτογραφία. Αλλά είμαι επιλεκτική στις φωτογραφίες που επιλέγω για κάθε ποίημα». -Παρατήρησα ότι υπάρχει αρκετά το γυμνό, προσεγμένο, βέβαια... «Ο αισθησιασμός σε όλο του το μεγαλείο. Δεν μπορώ να γράφω ερωτική ποίηση και να μην προβάλλω και αυτό. Ο έρωτας θέλει σώμα και ψυχή». 

-Όντως. Και όπως έχω παρατηρήσει αναφέρεις πολύ την ψυχή στην ποίησή σου. Τι θέση έχει στον έρωτα δηλαδή; 

«Χωρίς ψυχή δε μπορείς να έχεις έρωτα. Ο έρωτας απαιτεί δύναμη ψυχής. Ο έρωτας περνάει από πολλές φάσεις... χαρές, λύπες, προβλήματα, αν δεν έχεις ψυχή να τα αντιμετωπίσεις αυτά, πώς θα τον ζήσεις»; 

Κι ενώ αρχίζει να σουρουπώνει θίγουμε φιλοσοφίες περί έρωτα κι αγάπης... 

-Όταν φύγει ο έρωτας μένει η αγάπη, όπως λένε; 

«Μένει η αγάπη, αν ο έρωτας ήταν δυνατός με πολύ γερές βάσεις. Αν ήταν έρωτας ενθουσιασμού-παροδικός, δε θα μείνει τίποτα, και ούτε στη φάση της αγάπης θα φτάσει... Δεν μπορεί να στεριώσει». 

Επειδή η κουβέντα μας είναι πολύ ωραία, αλλά βαθυστόχαστη, ας επιστρέψουμε στη Νίκη. (γέλια) 

-Τελικά πως και επέλεξες να εκφραστείς μέσω της ποίησης; 

«Δεν ξέρω αν την επέλεξα ή με επέλεξε, ήταν ο μόνος τρόπος τελικά, που μπορούσα να μιλήσω. Δηλαδή, όταν μάζευα πολλά χρόνια μέσα μου πράγματα και δεν μιλούσα, γιατί αυτό έκανα στην ουσία, κάποια στιγμή νόμιζα ότι θα σκάσω. Δεν μιλάω εύκολα σε ανθρώπους, δεν εκφράζω εύκολα τα συναισθήματά μου σε ανθρώπους, αλλά όταν κάποια στιγμή δεν άντεχα άλλο άρχισα να γεμίζω σελίδες! Και κάποια στιγμή δεν ήθελα να τις κρατήσω μόνο για μένα, το έκανα χρόνια αυτό, κι έτσι τις έβγαλα προς τα έξω...» 

-Άρα σε δικαιώνει το ότι τις κυκλοφόρησες; 

«Δεν ξέρω αν με δικαιώνει, ξέρω όμως ότι με ξελαφρώνει. Είναι εξομολόγηση». 

-Αυτή η «εξομολόγηση» σε πολλούς φαντάζει πολλές ώρες διάβασμα για έμπνευση και πίεση όταν κολλάει το μυαλό. Η κυρία Ταγκάλου πως λειτουργεί; 

«Ποίηση διαβάζω, αλλά για δική μου ευχαρίστηση. Λειβαδίτης, Σέξτον, Γώγου και Αναγνωστάκης είναι αγαπημένοι μου. Μου αρέσει να διαβάζω ποίηση και θα τελειώσω πάσει θυσία και τα βιβλία που μου αρέσουν λιγότερο. Ανα διαστήματα κουβαλάω διάφορα σημειωματάρια μαζί μου, που έχει μονίμως ένα μολύβι μέσα και γράφω όπου βρίσκομαι. Έχει τύχει να σταματήσω με το αυτοκίνητο στην άκρη του δρόμου γιατί έπρεπε να γράψω εκείνη την ώρα αυτό που σκέφτηκα. Έχει τύχει να ξυπνήσω 5 το πρωί και να ψάχνω στιλό και πήγα μάλιστα στο δωμάτιο του γιού μου να βρω και μου λέει: κάνε μου πλάκα και πες μου ότι τώρα θες να γράψεις, και του λέω: ναι, ψάχνω μολύβι! (γέλια) Δεν πιέζομαι για να γράψω, ούτε προσπαθώ να το παιδεύω με τις ώρες. Αν δε σου βγαίνει αβίαστα, δεν είναι ποίηση, αλλά φόνος εκ προ μελέτης. Δεν έχει ώρες η γραφή. Άκουσα στην τηλεόραση μια ποιήτρια κάποια στιγμή και δήλωσε, ως νέα μαμά, ότι: γράφω κάθε πρωί 7 με 10 και κάθε απόγευμα 6 με 8. Με παραξένεψε γιατί αυτό δεν έχει ώρες... δε γράφεις κατά παραγγελία ποτέ. Έχει τύχει να περάσει μήνας και να μη μπορώ να γράψω τίποτα. Και σκέφτηκα,τότε: «πάει το’ χασα. Ειχα να πω ότι είχα να πω και τελείωσε, σκεφτόμουν, αλλά μετά, ξεκίνησα και δε σταμάταγα να γράφω! Και συνήθως γράφω υπο θλίψη. Χαρούμενη δε μπορώ να γράψω. Αν με δεις λοιπόν να έχω καιρό να γράψω, σίγουρα θα με ρωτήσεις τί έχει γίνει! (γέλια)» 

-Μακάρι να είσαι χαρούμενη και να γράφεις κιόλας. Κι επειδή χαρές και λύπες ξεκινάνε από τον άνθρωπο και καταλήγουν και σ’ αυτόν, τι συμβουλή αυτοβελτίωσης θα έδινες; 

«Θα μπορούσα να πω πολλά. Δεν είναι ένα. Ωστόσο, μου αρέσει το ρητό του Gibran, εγώ ο άνθρωπος τέλος δεν έχω. Εμείς λοιπόν οι άνθρωποι, είμαστε ικανοί για όλα. Κι αυτό πολλές φορές είναι τρομακτικό. Οπότε θα έλεγα να βλέπουμε τον έρωτα πιο απλά. Τον έρωτα ως προς το οτιδήποτε. Χωρίς μίσος, ψέμα, εγωισμό». 

Έχοντας αδειάσει τις κούπες μας και με την αίσθηση ότι τα λέω με μια καλή φίλη, μια τελευταία ερώτηση για το βιβλίο σου... Θα κυκλοφορήσει και στα βιβλιοπωλεία σύντομα; 

«Κυκλοφόρησε πριν δέκα μέρες από την Εκδοτική. Υπάρχει μια περίοδος που διατίθεται μόνο από τις πρότυπες εκδόσεις Πηγή (κατόπιν τηλεφωνικής παραγγελίας). ο εκδοτικός που το πήρε είναι στη Θεσσαλονίκη. Και μετά από ένα διάστημα, ένα με δυο μήνες -δεν το ξέρω ακριβώς- βγαίνει στα βιβλιοπωλεία. Πάντως, μέχρι στιγμής έχει ταξιδέψει Κύπρο, Θεσσαλονίκη, Θάσο, Λέσβο, Πήλιο, Λαύριο. Χαίρομαι γι’ αυτό, όπως και την αγάπη που εισπράττω από το κοινό μου, άμεσα, είτε μέσω του facebook». 

Λίγο πριν αποχαιρετηθούμε με την καινούργια μου φίλη, μου αποκάλυψε ότι πριν ένα μήνα, έδωσε στον Πανελλήνιο Σύνδεσμο Τυφλών πριν ένα μήνα έδωσε τη «μάχη ερώτων» και τις «ψυχές από μολύβι» για να γίνουν Daisy books, για τους τυφλούς. 

«Περιμένω να τα ηχογραφήσουν και να μου στείλουν ένα δισκάκι», είπε και χαμογέλασε σαν παιδάκι. Κλείνω με κάτι που μου απάντησε κάποια στιγμή μέσα στη συζήτηση σχετικά με τα λάθη της ζωής και μου άρεσε... «Δεν πρέπει να μετανιώνουμε για οτιδήποτε... απ’ όλα μάθαμε, απ’όλα πήραμε. Αν δεν τα παθαίναμε, δε θα μαθαίναμε!»