Ο ψυχίατρος Ιάκωβος Μαρτίδης έχει γράψει ένα βιβλίο το οποίο είναι... «αλλεργικό στις νυσταλέες συνειδήσεις».











Συνέντευξη στην Αιμιλία Πανταζή


-Πότε μπαίνει η αγάπη στην πρίζα;

«Η αγάπη για να αναπτυχθεί, να ανανεωθεί, να μοιρασθεί, χρειάζεται ενέργεια. Αλλιώς ουκ αν λάβεις παρά του μη έχοντος. Όταν η αγάπη μπαίνει στην πρίζα -και εδώ σαν πρίζα λειτουργεί εν δυνάμει μια σοβαρή σχέση, ένας γάμος- τότε τροφοδοτείται με ενέργεια και ταυτόχρονα δοκιμάζεται. Αν τα volts  είναι 220, τότε μόνο καλά αποτελέσματα μπορείς να έχεις. Αν τα volts είναι κάτω ή πάνω από τα αναμενόμενα, τότε η σχέση υπολειτουργεί ή καίγεται».

Ο ψυχίατρος Ιάκωβος Μαρτίδης συνοψίζοντας ένα μέρος της γνώσης και της εμπειρίας του πάνω στην ορθογραφία, τη γραμματική, το συντακτικό και την δομή των διαπροσωπικών σχέσεων, δημιούργησε ένα ψυχολογικό δοκίμιο που αφορά όχι μόνον τους ειδικούς, αλλά κυρίως το ευρύ κοινό. Το βιβλίο του με τίτλο: «η Αγάπη στην πρίζα» απευθύνεται στον ανήσυχο άνθρωπο, «σε κείνον που τον συνεπαίρνει η θέα ενός μικρού λουλουδιού που με αυθάδη τρόπο φυτρώνει καταμεσής στην άσφαλτο», λέει χαρακτηριστικά ο ίδιος.

Γεννήθηκε, ζει και εργάζεται στην Δράμα. Το 1975 πέρασε με υποτροφία στην Ιατρική Σχολή του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, εξειδικεύτηκε στην ψυχιατρική ενώ εκπαιδεύτηκε μεταξύ των άλλων στην οικογενειακή θεραπεία και στην θεραπεία ζεύγους. Τελείωσε με άριστα τις μεταπτυχιακές του σπουδές στην Κοινωνική ψυχιατρική.

Προσωπικοί και επαγγελματικοί οι λόγοι που τον ώθησαν να αφιερώσει ώρες στο γράψιμο...

«Το βιβλίο αποτελεί αποτύπωση μέρους της καθημερινής μου δουλειάς που ένοιωθα την ανάγκη να την γνωστοποιήσω, καθώς εκτιμώ ότι έχω κάτι ουσιαστικό να πω.»

Η προσωπική του ανάγκη για μοίρασμα, αναγκαία...

«Το μοίρασμα σκέψεων, συναισθημάτων, αγωνιών, είναι μια βαθιά πανανθρώπινη ανάγκη. Εξ άλλου «ζωή που δεν μοιράζεται, είναι ζωή κλεμμένη».

Δανείζεται συχνά στο βιβλίο του σκέψεις και λόγια σημαντικών ανθρώπων. Μιλά για την αγκαλιά...

«Λέει η Virginia Satir, ότι για να επιβιώσουμε χρειαζόμαστε καθημερινά τέσσερις αγκαλιές. Για να ζήσουμε χρειαζόμαστε οκτώ και για να ευτυχίσουμε χρειαζόμαστε δώδεκα. Αυτός, είναι ένας  άλλος λόγος που έγραψα το βιβλίο. Να καλύψω την ανάγκη της αγκαλιάς!»
Χρόνια αναμέτρησης με τον ψυχικό πόνο, γεννούν και τη θέληση για ελπίδα...

«Θέλησα να επιστρέψω κάτι στο κοινωνικό σύνολο, με την ελπίδα ότι θα βοηθήσω στην προστασία του πιο πολύτιμου, αλλά και σκληρά δοκιμαζόμενου στις μέρες μας θεσμού, του γάμου, ο οποίος κινδυνεύει από πηγή χαράς και μέσο ολοκλήρωσης να καταντήσει πηγή δυστυχίας και μέσο βασανισμού για πολλούς συνανθρώπους μας»

Μέση ελληνική οικογένεια και σχέσεις ζευγαριού. Αγκαλιές και προβλήματα.

«Υπάρχουν δυσκολίες, όπως και κατά το παρελθόν και είναι βέβαιο ότι θα υπάρχουν και στο μέλλον. Το ζητούμενο δεν είναι να μην υπάρχουν προβλήματα, αυτό μόνο σαν ευχή ακούγεται, αλλά στη δεδομένη τομή του χρόνου, το ζητούμενο είναι τι το καλύτερο μπορεί να κάνει ο καθένας. Και ευτυχώς μπορούμε να κάνουμε πολλά και στις περισσότερες περιπτώσεις μπορούν να αντιμετωπιστούν οι δυσκολίες και τα προβλήματα.»

Ο πόνος μιας κοινωνικής ή προσωπικής κρίσης μπορεί να αποτελέσει σημείο επανεκκίνησης;

«Η κρίση λειτουργεί ως καταλύτης και αλλάζει αναγκαστικά αρκετά πράγματα. Είναι η φωτιά που καταστρέφει αλλά και ξεκαθαρίζει το τοπίο. Βλέπουμε πράγματα που δεν βλέπαμε, στην πραγματικότητα που δεν θέλαμε να δούμε, που δεν τολμούσαμε να θίξουμε. Είναι μια ευκαιρία να επανεκτιμήσουμε τις αξίες, να επαναπροσδιορίσουμε τους στόχους και οπωσδήποτε να επενδύσουμε στις ανθρώπινες σχέσεις.»

Υπάρχει διέξοδος, αν...

«Αν αναπτύξουμε μία παιδεία που θα βασίζεται στο μέτρο, στον πλούτο του λιτού και του απέριττου, στην αρχοντιά της αλληλεγγύης, στην δικαιοσύνη.»

«Αν με αφορμή την σημερινή κρίση αναγκαστούμε ή ακόμη καλύτερα, συνειδητά επιλέξουμε να αλλάξουμε προσωπική στάση ζωής, τότε, μπορεί η σημερινή κρίση να αποτελέσει την απαρχή μιας καλύτερης ζωής που θα ανταποκρίνεται στις πραγματικές ανάγκες των ανθρώπων. Και αυτό θα είναι ευλογία.»

«Αν δεν ξεχνάμε πως ο πόνος, όπως και το άγχος και ο φόβος, είναι απαραίτητοι προσαρμοστικοί μηχανισμοί για την επιβίωση του ανθρώπου.»

Πολλοί οι κακοί οιωνοί για το μέλλον μας... που όμως είναι στο χέρι μας να αλλάξουν.

«Έχουμε χάσει την έννοια της κοινότητας και καταντήσαμε άτομα. Δεν μαθαίνουμε εύκολα από τα λάθη μας και όσο εύκολα ενθουσιαζόμαστε, άλλο τόσο εύκολα απελπιζόμαστε. Η απελπισία είναι ο χειρότερος σύμβουλος του ανθρώπου, γιατί σε οδηγεί στην παραίτηση. Βεβαίως τα ανωτέρω δεν προδικάζουν κάτι, είναι στο χέρι μας σε μεγάλο βαθμό το τι θα γίνει στο μέλλον. Η ελπίδα πεθαίνει τελευταία, ιδίως αν έμπρακτα την πριμοδοτούμε.»

 Πότε δυσκολεύουν τα πράγματα για τον ψυχίατρο και πότε για τον άνθρωπο Ιάκωβο Μαρτίδη;

«Υπάρχει μία οσμωτική σχέση αμοιβαίας αλληλεπίδρασης μεταξύ της ιδιότητάς ως ψυχιάτρου και ως ανθρώπου.  Ότι σε δυσκολεύει ως άνθρωπο σε επηρεάζει και ως ψυχίατρο. Αυτό ισχύει και αντίστροφα, ίσως σε μικρότερο βαθμό.
Βοηθά πολύ, εάν ως άνθρωπος έχεις διαμορφώσει μία επαρκώς ώριμη προσωπικότητα που αντέχει σε ψυχοπιεστικές καταστάσεις και ταυτόχρονα είσαι  καλός στη δουλειά σου, πράγμα που θα σε βοηθήσει να αντιμετωπίσεις -αξιοποιώντας τις εξειδικευμένες γνώσεις σου- τις δυσκολίες της ζωής.
Βέβαια αυτό δεν σημαίνει ότι οι ψυχίατροι δεν αντιμετωπίζουν δυσεπίλυτα προβλήματα. Έχουν και μάλιστα μερικές φορές, η ιδιότητα του ψυχιάτρου περιπλέκει τα πράγματα.»

«Προσοχή! Το βιβλίο αυτό είναι αλλεργικό στις νυσταλέες συνειδήσεις.»