Συνέντευξη στη Γεωργία Λινάρδου

Τοποθετεί το στύφτη μπροστά του και τον παρατηρεί προσεκτικά. Υστερα γεμίζει τη χούφτα του με λέξεις και αρχίζει να τις πιέζει μέχρι να αποκαλύψουν τη μυστική ουσία της ζωής. Οταν γεμίσει το δοχείο, το σηκώνει και αδειάζει το περιεχόμενο στο κεφάλι του, τιμώντας έτσι ένα διαρκές παιχνίδι αυτογνωσίας, μα και πικρής αλήθειας. 

Εάν ο συγγραφέας και μεταφραστής Αύγουστος Κορτώ ζούσε στις αρχές του 19ου αιώνα, ο Αλφρέντ ντε Βινί θα τον κατέτασσε στους «καταραμένους» δημιουργούς; 

Το πραγματικό του όνομα είναι Πέτρος Χατζόπουλος και γεννήθηκε πριν από 34 χρόνια στο Καραμπουρνάκι της Θεσσαλονίκης. Τον συνάντησα στον Ιανό για την παρουσίαση του τελευταίου του βιβλίου, «Η βιογραφία μιας σκύλας». Εχει γράψει 18 έργα για ενηλίκους, 9 έργα για παιδιά, μία ποιητική συλλογή, 41 μεταφράσεις και αμέτρητα άρθρα... 

Το «εσωτερικό φαρμάκι» που μπολιάζει τις ιστορίες του, το ευφυές του χιούμορ, ο έντονος αυτοσαρκασμός και η λατρεία για ζωή, που συχνά μπερδεύεται οδυνηρά με θύμησες που πονούν, κάνουν αυτόν το συγγραφέα ξεχωριστό... 

Αφελείς 

Τη «Βιογραφία μιας σκύλας» την έγραψε σε περίοδο κατάθλιψης. Αυτό το ερωτικό μυθιστόρημα δεν είναι τελείως προϊόν της φαντασίας του. Αναφέρεται στην εποχή όπου οι παχιές αγελάδες έτρεφαν την ιλουστρασιόν πλευρά της δημοσιογραφίας, με τα περιοδικά να κολυμπούν στο χρήμα της διαφήμισης. Τότε οι εφημερίδες καυχιόντουσαν για κυκλοφορίες 200.000 φύλλων, «χωρίς όμως να συνειδητοποιούν πόσο αφελές είναι αυτό, καθώς σε μία χώρα με πληθυσμό 10 εκατομμύρια, 200.000 σημαίνει ότι σε διαβάζουν περίπου 2 στους εκατό Ελληνες. Δεν είναι και τίποτα για να το καυχιέσαι», επισημαίνει ο Κορτώ... 

Η κρίση γεννά δημιουργήματα; 

«Οτιδήποτε δραματικό, μία έντονα φορτισμένη συναισθηματική συνθήκη, μπορεί να λειτουργήσει ποιητικά. Εξίσου γόνιμη όμως μπορεί να είναι και μία περίοδος κοινωνικής ευωχίας. Ο μόνος κίνδυνος με την κατάσταση αυτή, ως κινητήρια δύναμη και ως θεματική, είναι η λογοτεχνία μας να γίνει ακόμη πιο ομφαλοσκοπική απ' ό,τι ήδη είναι. Δηλαδή πραγματικά δεν χρειαζόμαστε άλλα βιβλία για τον Εμφύλιο ή τη χούντα. Ακόμη και για το σήμερα, όμως, ισχύει αυτό. Οπως ο ιστορικός δεν μπορεί να αποτιμήσει με ακρίβεια και νηφαλιότητα τα τεκταινόμενα τον καιρό που συμβαίνουν, έτσι και ο μυθιστοριογράφος χρειάζεται να κατασταλάξει μέσα του τι συμβαίνει. Γι' αυτό κι εγώ στρέφομαι, τουλάχιστον αυτή την περίοδο, σε πράγματα που είναι τελείως μακρινά από την καθημερινότητά μου. Και τα πλέον αυτοβιογραφικά μου κείμενα είναι ιλαροτραγωδίες, όπου στην πραγματικότητα απλώς διακωμωδώ παλιά βάσανα». 

Εξιλέωση 

Ο Κορτώ δεν είναι από τους ανθρώπους που καταπίνουν τις σκέψεις μην τυχόν και εκτεθούν. Τις βαρετές κοινωνικές συμβάσεις τις μεταπλάθει σε ενδιαφέρουσες και άξιες σεβασμού. Μιλά ανοιχτά ακόμη και για τα πιο προσωπικά του θέματα. Με μαγικό τρόπο, αυτό λειτουργεί περισσότερο ως εξιλέωση για εκείνον που κάθε φορά τον ακούει και λιγότερο για τον ίδιο... 

Τι σ' έχει στοιχειώσει; 

«Το μείζον πραγματικό γεγονός της ζωής μου είναι η αυτοκτονία της μητέρας μου, παρόλο που με τα χρόνια έχω συμφιλιωθεί. Μπορώ να πω ότι ξέμπλεξα το πένθος που με τυραννούσε για πολλά χρόνια μέσα από μία διαδικασία ψυχανάλυσης πολύ συστηματική, με έναν πολύ πολύ καλό γιατρό, έστω κι αν η μητέρα μου έπασχε από διπολική διαταραχή, ενώ εγώ είμαι, ας το πούμε, στη λεγόμενη μονοπολική κατάσταση, υπάρχει πάντα ένας φόβος. Είναι και λίγο μυθώδης η πράξη αυτοκτονία. Το καλύτερο που μπορεί να κάνει κάποιος όταν συμβεί σε συγγενικό του πρόσωπο, σε φίλο του, είναι να αντιμετωπίσει την πράξη αυτή ως το τελικό στάδιο μιας θανατηφόρου ασθένειας... Πλέον, ως κάτι τέτοιο το βλέπω εγώ. Τόσο άντεξε βάσει της αρρώστιας της και βάσει της πορείας που έβλεπε να διαγράφεται ζοφερή. Το έκανε ως πολύ μεγάλο δώρο σε μένα -δεν έχω αδέλφια- να με απελευθερώσει, αφού ήξερε ότι το βάρος θα έπεφτε πάνω μου, και δεν το ήθελε αυτό». 

Κουράζεσαι ποτέ να γράφεις; 

«Είναι το πρώτο πράγμα που με ξεκουράζει. Οι μέρες που για λόγους φόρτου εργασίας -μετάφρασης κ.τ.λ.- δεν προλαβαίνω να γράψω είναι χαμένες μέρες. Δηλαδή σήμερα τεμπέλιασα, έχασα τη μέρα μου δηλαδή. Ναι, είναι το παιχνίδι μου, παρά τα χρόνια που έχουμε περάσει. Είναι κάτι που κάνω σχεδόν σε καθημερινή βάση εδώ και 17 χρόνια. Ποταμηδόν» 

Πονάει η γραφή; 

«Υπάρχουν βιβλία τα οποία είναι οδυνηρά στο πώς ανοίγεσαι. Έγραψα τον Γενάρη ένα βιβλίο για τη μητέρα μου, το οποίο ακόμη δεν ξέρω πότε και αν θα εκδώσω. Είναι πολύ προσωπικό το περιεχόμενό του. Βγήκε από μέσα μου ποταμηδόν σε δύο εβδομάδες. Βγήκε με έναν πόνο και για ένα μήνα μετά με ψιλοσακάτεψε. Αλλά ήταν κάτι που κουβαλούσα επί μία δεκαετία. Δεν σχεδίαζα ποτέ να γράψω. Σκόπευα ίσως, αν έφτανα ποτέ στη στιγμή, να έγραφα την ιστορία της οικογένειάς μου, αλλά αυτή τη φορά σε πρώτο πρόσωπο είναι η ιστορία της Κατερίνας χωρίς κανέναν εξωραϊσμό, χωρίς καμία διάθεση αγιοποίησης. Είναι μία πολύ πικρή βιογραφία που έχει τα αιχμηρά της σημεία...»

Την αγαπάς τη ζωή; 

«Πολύ, πάρα πολύ. Βασικά, ο σημαντικός λόγος κάθεται δίπλα μου». (Δείχνει τον σύντροφό του, το «κίνητρό» του, όπως περιγράφει, για οτιδήποτε κάνει).