Δεν τον ενδιέφερε να ασχοληθεί στη ζωή του μόνο με τους αριθμούς, αν και ξεκίνησε σπουδές στα μαθηματικά. Επέλεξε συνειδητά να γίνει δάσκαλος. Δεν συμβιβάστηκε με τη λογική: «Αυτοί θα κάνουν ότι μας πληρώνουν κι εμείς θα κάνουμε ότι δουλεύουμε» δείχνοντάς το έμπρακτα με εργατικότητα, συνεργασία και δημιουργικότητα. Γεννημένος και μεγαλωμένος στο πανέμορφο τοπίο του Βελβεντού Κοζάνης, ο Γιάννης Γκίκας, δάσκαλος της Β τάξης του Δημοτικού Σχολείου Βελβεντού, βγαίνει αρκετές φορές και κάνει μάθημα μαζί με τους μαθητές του στη φύση… 

-Μαθήματα μέσα ή έξω από τη τάξη; 

«Οι εργασίες που χαίρονται τα παιδιά περισσότερο, είναι αυτές που γίνονται έξω από το σχολείο, στη φύση. Εκεί τα παιδιά αισθάνονται πιο ελεύθερα, συνεργάζονται πιο άνετα, δημιουργούν με το δικό τους τρόπο. Είμαστε βέβαια πολύ τυχεροί που ζούμε σ’ έναν τόπο, όπου μπορείς, χωρίς άμεσο κίνδυνο, να βγεις και να κάνεις μάθημα εκτός σχολείου. Να κάνεις μια εκδρομή, να επισκεφτείς ένα μέρος, να παίξεις στο δάσος, να επισκεφτείς τη βιβλιοθήκη ή το Μουσείο». 

-Τελικά, ποια παιδιά είναι πιο ευτυχισμένα… Τα παιδιά που ζουν στη φύση και μαθαίνουν τη πρακτική εξάσκηση ή τα παιδιά των υπολογιστών; 

«Σίγουρα είναι περισσότερο ευτυχισμένα τα παιδιά που ζουν στο φυσικό τοπίο από τα σημερινά παιδιά των υπολογιστών. Βέβαια δεν μπορούμε να γυρίσουμε πίσω. Ο υπολογιστής είναι σήμερα ένα απαραίτητο εργαλείο. Πρέπει λοιπόν να βρούμε τη χρυσή τομή, ώστε να έχουμε δημιουργικούς μαθητές αλλά και ευτυχισμένους ανθρώπους». 

-Πόσες φορές έχετε αναρωτηθεί, προβληματισμένος ίσως από τα όσα δύσκολα διαδραματίζονται στη χώρα μας, «τι να πω αύριο στα παιδιά»; 

«Πολλές φορές. Κάνεις μάθημα για το περιβάλλον, και τι μπορείς να τους πεις για κάποιους ‘μεγάλους’ που το ρυπαίνουν χωρίς συνέπειες. Κάνεις μαθήματα Ιστορίας, και πώς μπορείς να πείσεις εύκολα σήμερα, ότι αυτοί που αγωνίστηκαν για την πατρίδα θα πρέπει να είναι παράδειγμα για εμάς. Κάνεις Θρησκευτικά, και πώς μπορείς να πεις εύκολα σήμερα: ο έχων δύο χιτώνες, να δίνει τον ένα. Κι όμως πρέπει να συνεχίΖΟΥΜΕ. Να δίνουμε τον καθημερινό αγώνα μέσα και έξω από το σχολείο. Όσα βέβαια και να πει κανείς στην τάξη, αυτό που καταλαβαίνει πολύ καλά το παιδί είναι αν το αγαπάς και αν προσπαθείς». 

-Το Βελβεντό είναι ένας ξεχωριστός τόπος; 

«Δεν είναι μόνο το βουνό των Πιερίων από το ένα μέρος και η λίμνη του Πολυφύτου από το άλλο, που κάνουν το τόπο μου ξεχωριστό. Είναι και οι άνθρωποι, οι οποίοι διακρίνονται για τρία πράγματα: Δουλεύουν πολύ, θρησκεύονται πολύ και γλεντάνε πολύ». 

-Τα παιδιά στο δημοτικό σχολείο του Βελβεντού δημιουργούν… Μιλήστε μας γι αυτές τις συλλογικές προσπάθειες. 

«Ήδη φέτος στο σχολείο μας γίνονται τρία προγράμματα με θέματα αγωγής υγείας, πολιτιστικά και κοινωνικά θέματα και φιλαναγνωσίας. Τα προηγούμενα χρόνια, έχουμε βραβευτεί για τη συγγραφή παραμυθιών και έχουμε διακριθεί με παιδικές ταινίες σε φεστιβάλ. Ενδεικτικά, θα μπορούσα να αναφέρω ότι δημιουργήθηκαν παραμύθια, ταινίες, ντοκιμαντέρ, παράσταση Καραγκιόζη και κουκλοθέατρου, θέατρο στην αγγλική γλώσσα, αφίσες, τραγούδια, πανό, πίνακες ζωγραφικής, συνεντεύξεις, παιχνίδια, ποιήματα, κατασκευές, φυτολόγια, φύλλα εργασιών, και πολλά άλλα. Στην τελευταία εργασία που κάναμε πέρσι για το δάσος, συμμετείχαν όλοι οι δάσκαλοι και εκπαιδευτικοί ειδικοτήτων (24 συνολικά) και τα 180 παιδιά όλων των τάξεων του σχολείου μας. Θέλαμε να είναι μια εργασία συλλογική και όχι ενός ή δυο δασκάλων. Το ‘όλοι μαζί μπορούμε’ ήταν για μας, όχι ένα απλό σύνθημα, αλλά θέλαμε να το εφαρμόσουμε και στην πράξη». 

Ένα κλίμα συνεργασίας που σε κάνει να χαίρεσαι… 

«Είναι πολύ καλό να πας στο σχολείο και να ξέρεις ότι υπάρχουν συνάδερφοι που μπορείς να συνεργαστείς μαζί τους, συνάδερφοι που μπορείς να βασιστείς και να δημιουργήσετε μαζί. Όχι ότι δε θα υπάρχουν διαφωνίες και διαφορετικές απόψεις. Αλλά όταν οι διαφωνίες διατυπώνονται για την καλύτερη λειτουργία του σχολείου και όχι για άλλους λόγους, τότε αυτές γίνονται αιτία δημιουργικότητας». 

Κέντρο Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης στο Βελβεντό; 

«Έχουμε τη χαρά να υπάρχει στο τόπο μας και το Κέντρο Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης που προσφέρει εξειδικευμένη περιβαλλοντική παιδεία στους μικρούς μαθητές αλλά και στους εκπαιδευτικούς. Κάθε χρόνο το επισκέπτονται εκατοντάδες μαθητές από όλα τα μέρη της Ελλάδας. Με τα προγράμματά του, όπως για το ροδάκινο, το νερόμυλο, το φαράγγι των μύθων, το νερό, το δάσος και άλλα, δίνεται η ευκαιρία στα παιδιά να έρθουν σε επαφή με τη φύση, να ευαισθητοποιηθούν για το περιβάλλον. Τα προγράμματα αυτά τα παρουσιάζουν με πολύ μεράκι και όρεξη οι εκπαιδευτικοί του Κ.Π.Ε». 

-Τι ρωτάνε τα παιδιά; 

«Πολλές παιδικές ερωτήσεις και απορίες έχουν χαραχτεί στη μνήμη μου, όλα αυτά τα χρόνια στα σχολεία. Τα παιδιά ρωτούν και εξομολογούνται αυθόρμητα οτιδήποτε τους απασχολεί. Από απλές ερωτήσεις όπως: «τι ομάδα είστε;», «τι κόμμα ψηφίζετε;», μέχρι και πολύ δύσκολες που θέλουν ιδιαίτερη προσοχή, όπως «γιατί δεν με παίζουν εμένα τα άλλα παιδιά;» ή «γιατί η μητέρα έφυγε ταξίδι και δεν ξαναγύρισε;». Τα παιδιά μπορούν να ρωτήσουν οτιδήποτε και πρέπει ο δάσκαλος να είναι κοντά τους, να βρίσκει τρόπο να στέκεται δίπλα τους και κυρίως βέβαια, όταν αντιμετωπίζουν κάποιο πρόβλημα». 

-Έχετε δηλώσει στο διαδικτυακό σας χώρο «Εκπαιδευτική Φωνή» πως: «Για να φύγουμε από τη σημερινή κρίση, ο μόνος δρόμος είναι μέσα από τη Παιδεία» 

«Η κρίση πιστεύω δεν είναι οικονομική, είναι κυρίως ηθική. Χρειάζεται αλλαγή νοοτροπίας. Αυτό θέλει χρόνο και αυτό μπορεί να γίνει μόνο μέσα από την Παιδεία. Κι εκεί είναι η ευθύνη πρώτα της ηγεσίας του υπουργείου, αλλά και ευθύνη δική μας, των δασκάλων, καθενός ξεχωριστά, να μπορέσουμε να δώσουμε μέσα στο σχολείο όλα τα στοιχεία που χρειάζονται για να δημιουργήσουμε αυριανούς υπεύθυνους πολίτες». 

-Ποια η βαθύτερη ανάγκη σας ως δάσκαλος; 

«Να πρέπει να προσπαθούμε να γινόμαστε κάθε μέρα καλύτεροι, μέχρι να μας αξιώσει ο Θεός κάποια μέρα, να παραδώσουμε τη σκυτάλη στους νεώτερους, -η φυσική εξέλιξη των πραγμάτων- και εμείς να αποχωρήσουμε με αξιοπρέπεια και να πούμε τότε: ΝΑΙ, ΠΡΟΣΠΑΘΗΣΑ».