Η ανησυχία όλων μας είναι για τις ουσίες που προκαλούν καρκίνο. Ποιες είναι, που βρίσκονται και τι προκαλούν πραγματικά;
Γράφει ο Νάκος Κότσανης*
Γράφει ο Νάκος Κότσανης*
Η Διεθνής Υπηρεσία Έρευνας του Καρκίνου (IARC, International Agency for Research on Cancer) και το Εθνικό Τοξικολογικό Πρόγραμμα των ΗΠΑ (US National Toxicology Program, NTP) ανέπτυξαν κατηγοριοποιήσεις των ουσιών που συσχετίζονται με την καρκινογένεση.
Η IARC της Παγκόσμιας Οργάνωσης Υγείας, τα τελευταία 30 χρόνια έχει αξιολογήσει πάνω από 900 ουσίες ικανές να προκαλέσουν ή και να συμβάλουν στην καρκινογένεση, οι οποίες είναι είτε γονιδιοτοξικές (αντιδρούν με το DNA, genotoxic) είτε μη- γονιδιοτοξικές (δεν αντιδρούν με το DNA, όπως ο αμίαντος,non-genotoxic).
Συγκεκριμένα: Ομάδα 1 : Καρκινογόνος στον Άνθρωπο (Carcinogenic to Humans) Ομάδα 2Α:Πιθανός Καρκινογόνος στον Άνθρωπο (Probably Carcinogenic to Humans) Ομάδα 2Β: Δυνατός Καρκινογόνος στον Άνθρωπο (Possibly Carcinogenic to Humans) Ομάδα 3: Μη-Κατατάξιμη ως προς την καρκινογένεση στον άνθρωπο (Unclassifiable as to carcinogenicity in humans) Ομάδα 4: Πιθανώς μη καρκινογόνος στον Άνθρωπο (Probably not carcinogenic to humans)
To οξύμωρο είναι ότι, μόνο το 15% έχουν κατηγοριοποιηθεί στην ομάδα 1 με βάση επιστημονικά τεκμηριωμένα στοιχεία από εργαστηριακά πειράματα και επιδημιολογικές έρευνες. Η δε Υπηρεσία Προστασίας του Περιβάλλοντος των ΗΠΑ γνωστή ως EPA ακολουθεί ένα σύστημα αξιολόγησης ανάλογο του IARC.
Γενικά, όμως, στη λίστα περιλαμβάνονται μόνον αυτά τα οποία έχουν αξιολογηθεί από τις προαναφερθείσες υπηρεσίες. Σε αντίθεση με τη IARC, το NTP που σχηματίστηκε από το Εθνικό Ινστιτούτο Υγείας (ΝΙΗ), το Κέντρο Έλεγχου Ασθενειών (CDC) (ΝΙΗ) και ο ΕΟΦ (FDA) των ΗΠΑ, ανακοινώνει κάθε δύο χρόνια έκθεση με τίτλο: «Αναφορά για τα Καρκινογόνα» (Report on Carcinogens, RoC) όπου αντί για 4 κατηγορίες έχει 2. Ο οργανισμός αυτός (NTP) αναγνωρίζει τις ακόλουθες κατηγορίες (www.ntp.niehs.nih.gov): α) Ουσίες γνωστές για την καρκινογόνο δράση τους στο άνθρωπο (“Known to be human carcinogens”) και β) Ουσίες λογικά αναμενόμενες για την καρκινογόνο τους δράση στον άνθρωπο (“Reasonably anticipated to be human carcinogens”).
Μιλάμε για μία απερίγραπτη ποικιλία χημικών συμπεριλαμβανομένων και φαρμάκων, …κι όμως έχουν ένα κοινό…, να προκαλούν καρκίνο.
Ποιο είναι το τραγελαφικό, η αναγνώρισή τους ή αν θέλετε η αξιολόγησή τους ως καρκινογόνες στον άνθρωπο, κυρίως από επιδημιολογικές έρευνες και πειραματικά πρωτόκολλα ζώων, διαρκεί 15-20 χρόνια! Ενώ εμείς στο μεταξύ τα εισπνέομαι, τα πίνουμε, τα τρώμε, είτε και τα φοράμε.
Όμως, το πλέον ανησυχητικό είναι ότι δεν επιδρούν μεμονωμένα αλλά συνεργούν με άλλα καταναλωτικά και οικιακά προϊόντα με τα οποία η ίδια η ζωή μας έχει συνδεθεί. Συνεπώς πολλαπλασιάζεται το ρίσκο έκθεσης σε ένα μείγμα τοξικών και καρκινογόνων όπως τα χρωστικά, το κάπνισμα, τα προτηγανισμένα (Acrylamide), το νέφος, τα ρυπασμένα λαχανικά από παρασιτοκτόνα και φυτοφάρμακα (το 20% των παρασιτοκτόνων είναι καρκινογόνα), γλυκαντικές ουσίες (saccharine), συντηρητικά (nitrosamines), το πόσιμο νερό (αρσενικό κάδμιο εξασθενές χρώμιο), μεταλλαγμένα και η λίστα συνεχίζεται…
Μάλιστα είναι τόσο ρυπασμένη η διατροφή μας με καρκινογόνα που πιστεύεται ότι μέχρι ένα παιδί να ενηλικιωθεί θα έχει ήδη εκτεθεί-καταναλώσει καρκινογόνα ίσο με το ήμισυ της ζωής μας. Τούτο στηρίζεται από πολλά άρθρα αλλά αντιπροσωπευτικό είναι το άρθρο στο γνωστό περιοδικό «Pediatrics»με τίτλο «Πόσοι περιβαλλοντολογική κίνδυνοι στην παιδική ηλικία έχουν αποκαλυφθεί: Καρκινογόνα, Τερατογόνα, Νευροτοξικά και άλλα».
Στο άρθρο αυτό γίνεται μία αποκαλυπτική περιγραφή για το πώς το ρυπασμένο περιβάλλον ήταν η κύρια αιτία προσβολής της υγείας τόσων ατόμων ιδίως παιδιών από το 1930 (Miller R.W. 2004, How environmental hazards in childhood have been discovered: carcinogens, teratogens, neurotoxicants, and others Pedriatrics 113:4, pp945-951).
Βέβαια δεν είναι μόνο οι τροφές αλλά και τα είδη συσκευασίας, τα μαγειρικά σκεύη, τα ενδύματα συνθετικών υλών που αποτελούν επιπλέον πηγή έκθεσης σε επικίνδυνα τοξικά (και ενδεχομένως καρκινογόνα).
Για παράδειγμα η χημική ουσία Υπερφθορο-οκτανοικό οξύ (perfluorooctanoic acid κοινώς PFOA) η οποία έχει προκαλέσει ανησυχία, αλλά υπάρχουν ελάχιστες έρευνες για τις άμεσες επιπτώσεις στην υγεία για οποιαδήποτε συμπέρασμα. Όμως έρευνες έδειξαν ότι έχει εντοπιστεί στο αίμα στο 98% των Αμερικανών πολιτών και στο 100% των νεογνών (newborns).
Η ουσία αυτή δεν διασπάται, δεν υπόκειται σε βιοαποικοδόμηση, αλλά απλά συσσωρεύεται στο περιβάλλον, στην τροφική αλυσίδα και μέσα στο σώμα μας (άγνωστο πως). Η χρήση της είναι ευρεία γι’ αυτό και οι περιβαλλοντολόγοι την έχουν εντοπίσει σε ανθρώπους σε όλο τον κόσμο. Τούτο έχει προκαλέσει ανησυχίες για αυτό και η Διεύθυνση Τοξικών & Πρόληψης της Ρύπανσης της EPA των ΗΠΑ (EPA’s Office of Pollution Prevention and Toxics) συνιστά να είμαστε ενήμεροι για τους πιθανούς κινδύνους (www.pfoa-facts.com και www.epa.gov/pfoa ). Πάντως η ουσία αυτή ερευνάται εκτενώς τελευταία, αλλά επισήμως (ιδίως από την EPA) δεν έχει ζητηθεί να τεθούν όρια-μέτρα δημόσιας χρήσης.
Το ηθικό δίδαγμα εδώ είναι το εξής, φανταστείτε μετά από χρόνια ρύπανσης της ύπουλης αυτής ουσίας να κατηγοριοποιηθεί έστω και στην ομάδα 2α ή 2b της IARC και οι αρχές υγείας τότε να δικαιολογηθούν, ως συνήθως, για τα ελλιπή επιστημονικά στοιχεία ενώ εμείς θα έχουμε ήδη εκτεθεί.
Ας μάθει ο κόσμος πως αυτές οι νοοτροπίες βίασαν το περιβάλλον και πρόσβαλλαν ανεπανόρθωτα τον κόσμο (βλέπε την περίπτωση των παρασιτοκτόνων). Δηλαδή για να γίνει αντιληπτό, πρώτα επιτρέπω την εμπορική ρύπανση του περιβάλλοντος και της τροφής με μία τοξική ουσία επειδή τα οικονομικό-κοινωνικά οφέλη και τα συμφέροντα της χημικής βιομηχανίας και βιοτεχνολογίας τροφίμων πρωτεύουν (cost/benefit) και μετά όταν διαπιστωθεί ή συσχετιστεί με μία ασθένεια και ιδίως με τον καρκίνο τότε θα ευαισθητοποιηθούν κάποιοι… αλλά τότε θα είναι αργά...
0 comments
Το μήνυμα σας